Δυσκοιλιότητα, Επίμονη δυσθεράπευτη δυσκοιλιότητα
Ορισμός
Χρονικό διάστημα μεταξύ των αφοδεύσεων μεγαλύτερο των 3 ημερών, σκληρά κόπρανα και ενοχλήσεις κενώσεων, οι οποίες οδηγούν σε προσπάθεια κένωσης και αίσθημα ατελούς κένωσης εντέρου.
Αιτίες
Αλλαγή των συνηθειών:
Ρυθμός αφοδεύσεων, διατροφή, ακινησία.
Νοσήματα-ΓΕ:
Καρκίνος κόλου ή ορθού, πολύποδες εντέρου, ραγάδες πρωκτού, αιμορροῒδες, στενώσεις, ΣΕΕ (IBS).
Δυσκοιλιότητα βραδείας διάβασως (slow transit):
Περισσότερο βραδεία διέλευση από το κόλον/μειωμένη κινητικότητα, εξάρτηση από καθαρτικά ‘’διά βίου’’.
Δυσκοιλιότητα απόφραξης (ορθοπρωκτικής) εξόδου (outlet obstruction) [δυσκολία αποβολής των κοπράνων]:
Πρόπτωση ορθού ή ορθοκήλη.
Μύωμα, κύστεις.
Σύνδρομο σπαστικού πυελικού εδάφους (παράδοξη σύσπαση αντί για φυσιολογική χαλάρωση του έξω σφιγκτήρα του πρωκτού και του ηβοορθικού μυός στην προσπάθεια του ασθενή για κένωση, το οποίο οδηγεί στην απόφραξη του πρωκτικού σωλήνα).
Νόσος του Hirschsprung (συγγενής έλλειψη των νευρογαγγλίων σε τμήμα του εντέρου, το οποίο οδηγεί σε σπαστική στένωση του συγκεκριμένου τμήματος.
Το εγγύς τμήμα του εντέρου διατείνεται).
Δυσλειτουργία πυελικού εδάφους.
Δευτεροπαθώς σε νευρολογικά νοσήματα:
MS, νόσος Parkinson, αυτόνομες νευροπάθειες (π.χ. σε διαβήτη), τραυματισμοί ΣΣ.
Ενδοκρινικά νοσήματα:
Διαβήτης, υποθυρεοειδισμός, υπερασβεστιαιμία.
Παρενέργειες φαρμάκων:
Μορφίνη, φάρμακα, που περιέχουν κωδεῒνη, αναλγητικά, αντικαταθλιπτικά, αντιχολινεργικά, ανταγωνιστές ασβεστίου, χολεστυραμίνη, αντιόξινα, σίδηρος, διουρητικά.
Διάφορα:
Κύηση, κατάχρηση καθαρτικών, δηλητηρίαση από μόλυβδο, κατάθλιψη.
Συμπτώματα
Κένωση εντέρου κάθε τρίτη ημέρα ή πιο σπάνια, πόνοι (συχνά με διαλείποντα χαρακτήρα), αίσθηση διάτασης στομάχου, αέρια, ίσως διάρροιες (υδαρής κένωση, που διαπερνά το εμπόδιο), ίσως ναυτία, εμετοί.
Διαφορική διάγνωση
Εκκολπωμάτωση/εκκολπωματίτιδα, ανεύρυσμα αορτής, καρκίνος κόλου, υπερασβεστιαιμία, διαβήτης, υποθυρεοειδισμός, διάφορες κακοήθειες.
Διερεύνηση
Ιστορικό σχετικά με τις συνήθειες κένωσης του εντέρου, μεταξύ άλλων αν διατίθεται χρόνος για χρήση της τουαλέτας τα πρωινά.
Χρειάζεται ο ασθενής συχνά ‘‘να αντιστέκεται’‘, στο επιτακτικό αίσθημα αφόδευσης; Hb, ΤΚΕ, CRP, γλυκόζη-πλ, Τ4/TSH, Ca-ορ, ηλεκτρολύτες, F-Hb x 3 (-6), δακτυλική εξέταση ορθού, ψηλάφηση κοιλίας.
Ζητήστε ορθοσκόπηση, ακτινολογικό έλεγχο παχέος με σκιαστικό ή κολονοσκόπηση.
Σε σοβαρές περιπτώσεις ίσως παραπομπή σε γαστρεντερική κλινική για εκτεταμένη διερεύνηση με μελέτη χρόνου διάβασης πεπτικού συστήματος, ορθοπρωκτική μανομετρία, νευροφυσιολογική διερεύνηση, όπως και πρωκτογραφία.
Επείγουσα παραπομπή σε χειρουργική κλινική, όταν πρόκειται για ασθενή με επηρεασμένη γενική κατάσταση/υποψία ειλεού.