Έκζεμα – Έκζεμα από επαναλαμβανόμενο τραυματισμό, Έκζεμα χεριών – μη αλλεργικό, Ερεθιστικό έκζεμα

ICD-10: L24

Βλέπε επίσης το υποκεφάλαιο Αλλεργικό έκζεμα εξ επαφής παραπάνω.

 

Ορισμός

Μη αλλεργικό έκζεμα από τριβή.

 

Αιτίες

Φλεγμονή της επιδερμίδας και του χορίου.

Η υγρή εργασία σε βρώμικο περιβάλλον/ οι συχνές πλύσεις των χεριών επιδεινώνουν το δερματικό φραγμό.

Υγρασία στα γάντια προστασίας χεριών.

 

Παρουσιάζεται πιο συχνά σε ατοπικά άτομα.

 

Μερικές φορές εκδηλώνεται μετά από συχνές πλύσεις των χεριών εξαιτίας καταναγκαστικής συμπεριφοράς.

Η συχνή επαφή με το νερό λοιπόν αρκεί από μόνη της, για να προκαλέσει έκζεμα, αλλά βέβαια ο κίνδυνος αυξάνει σε ταυτόχρονη επαφή με σαπούνι/ υλικά καθαρισμού.

 

Συμπτώματα

Έναρξη συνήθως σε πρώιμη ηλικία.

Υπάρχει αβεβαιότητα, όσο αφορά την πρόγνωση με την έννοια του υψηλού κινδύνου ανάπτυξης χρόνιας κατάστασης με μειωμένο δερματικό φραγμό και μειωμένη ανθεκτικότητα, όταν το δέρμα εκτίθεται σε τραυματισμούς.

Συνήθως προσβάλλει τις ράχες των χεριών και τις μεσοδακτύλιες περιοχές με κνησμώδεις, ξηρές, ερυθρές κηλίδες με τάση για ραγάδες.

Μερικές φορές εκδορές, συχνά απουσιάζουν τα κυστίδια με ορώδες υγρό.

 

Συχνά προηγείται μεγάλης διάρκειας ξηροδερμία, σκασίματα.

Στη συνέχεια μπορεί να εμφανιστεί ξαφνικά το έκζεμα.

Όταν η κεράτινη στοιβάδα αποπίπτει ευκολότερα διαμέσου του αλλεργιογόνου, κάποιες φορές δημιουργείται αλλεργία εξ επαφής (λάστιχο/αρωματικές ουσίες/συντηρητικές ουσίες/νικέλιο κ.ά.).

Βελτιώνεται σε περιόδους μεγάλης διάρκειας απουσίας από την εργασία.

 

Ορισμένες φορές αποτελεί αιτία αναρρωτικών αδειών μεγάλης χρονικής διάρκειας.

Η εξέλιξη παρουσιάζει μία διακύμανση περιόδων βελτίωσης με περιόδους επιδείνωσης.

Είναι συχνές οι εποχικές διακυμάνσεις.

 

Τα νέα άτομα με έκζεμα των χεριών πρέπει να το λαμβάνουν σοβαρά υπόψη τους στην επιλογή του επαγγέλματός τους.

Επαγγέλματα, που πρέπει να αποκλείονται, είναι εργαζόμενος σε κουζίνα, κομμωτής, καθαριστής, νοσηλευτής, νοσηλεύτρια παιδιατρικής, εργαζόμενος σε επεξεργασία ιχθύων κ.ά.

 

Απαιτείται μεγάλο χρονικό διάστημα επαναφοράς του δέρματος στη φυσιολογική του κατάσταση μετά από μία φλεγμονή, 3-6 μήνες.

 

Διαφορική διάγνωση

Αλλεργικό έκζεμα εξ επαφής (πιο συχνό στις παλάμες των χεριών, ωστόσο κάποιες φορές είναι κλινικά δυσχερής η διάκριση από το μη-αλλεργικό), ατοπικό έκζεμα, ψωρίαση, παλαμιαία φλυκταίνωση, μυκητιασικές λοιμώξεις.

 

Διερεύνηση

Ατομικό ιστορικό (ατοπική ιδιοσυστασία;

Υγρό περιβάλλον εργασίας;

Έκθεση σε χημικά/ διαλυτικές ουσίες/ λάστιχο/ δέρματα κτλ επαγγελματικό ιστορικό!).

Η δερματική δοκιμασία πρέπει καταρχήν να διεξάγεται πάντα και φυσικά σε έντονες ή μακροχρόνιες ενοχλήσεις.

 

Οι ασθενείς με έκζεμα χεριών παρουσιάζουν συχνά κάποια μορφή αλλεργίας εξ επαφής.

Παραπέμψτε σε δερματολογική κλινική [ή δερματολόγο] (διαγνωστική ερώτηση για αλλεργία εξ επαφής κατά των πιο συνηθισμένων αλλεργιογόνων – δερματική δοκιμασία;

UVB/PUVA; Θεραπεία με μαλακή ακτινοβολία röntgen, η οποία αποκαλείται Θεραπεία Bucky;).

Ασθενείς, που εργάζονται σε περιβάλλον με εκτεταμένη έκθεση σε χημικά, παραπέμπονται στο ιατρείο επαγγελματικών νόσων δερματολογικής κλινικής.

Εκεί μπορούν να γίνουν δοκιμασίες για αλλεργία σε συγκεκριμένα χημικά σκευάσματα.

Παραπομπή στο γιατρό εργασίας της εταιρείας σχετικά με αλλαγή της θέσης εργασίας;

 

Θεραπεία

Οξύ έκζεμα:

Ξεκινήστε με κρέμα στεροειδούς κατηγορίας ΙΙ-ΙΙΙ καθημερινά για 1-3 εβδομάδες.

Συχνά ωφελεί να γίνεται χρήση ενός ισχυρού στεροειδούς αμέσως, ώστε στη συνέχεια να χρησιμοποιείται πιο αραιά, μέχρι να φτάσει στη θεραπεία συντήρησης με χορήγηση δύο φορές την εβδομάδα για δύο μήνες.

Σε πολύ έντονες ενοχλήσεις θεραπεία με χορήγηση πρεδνιζολόνης από το στόμα 20-40 mg την ημέρα με σταδιακή μείωση.

Είναι σημαντική η χρήση μαλακτικών.

 

Χρόνιο έκζεμα:

Τα μαλακτικά αποτελούν τα βάση της θεραπείας.

Κρέμα την ημέρα και παχιά κρέμα η αλοιφή τη νύχτα. Να χορηγείται θεραπεία συντήρησης, με όσο πιο ασθενές στεροειδές γίνεται.

 

Σε δευτεροπαθή λοίμωξη:

Να χορηγείτε συνδυαστικά σκευάσματα με κρέμα στεροειδούς κατηγορίας ΙΙΙ και αντιμικροβιακά σκευάσματα ή εναλλακτικά αντιβιοτικά από το στόμα.

Σε σοβαρές ενοχλήσεις θεραπεία διαμέσου δερματολογικής κλινικής ή διαφορετικά ακτινοβολία-UVB ή PUVA.

Σε δερματολογική κλινική υπάρχει επίσης και η δυνατότητα μαλακής ακτινοβολίας/ θεραπείας Bucky με αναστολείς καλσινευρίνης ή σκευάσματα με ειδική άδεια, όπως η αλιτρετινοῒνη.

Ο ασθενής πρέπει να ενημερώνεται για το ότι δεν υπάρχει οριστική θεραπεία.

Η θεραπεία εξαρτάται από το να αποφεύγει ο ίδιος ο ασθενής εργασία σε υγρό περιβάλλον κτλ, καθώς και από το να εφαρμόζει υπομονετικά αυτός από μόνος του μαλακτικά και κατά περιόδους στεροειδή.

 

Ατομική φροντίδα:

Αποφυγή της επαφής με υγρασία, ερεθιστικών για το δέρμα ουσιών και διαλυτικών ουσιών.

Επιμελής εφαρμογή μαλακτικών αλοιφών και κρεμών.

Χρήση βαμβακερών γαντιών με τα πλαστικά γάντια των χεριών για προστασία του δέρματος από υγρές/ερεθιστικές ουσίες.

 

Φαρμακευτική αγωγή

 

Στεροειδή

Κατηγορίας ΙΙ: Κλομπεταζόνη βουτυρική.

Κατηγορίας ΙΙΙ: Βηταμεθαζόνη. | Μομεταζόνη.

 

Στεροειδή + αντιβιοτικά

Κατηγορίας ΙΙΙ + Κλιοκινόλη: Βηταμεθαζόνη + Κλιοκινόλη.

 

Μαλακτικά.

 

Τελευταία ενημέρωση: Σεπτέμβριος 2019