Αισθητηριακή υπεραντιδραστικότητα των αεροφόρων οδών, Υπεραντιδραστικοί βλεννογόνοι των αεροφόρων οδών

Βλέπε και το υποκεφάλαιο Άσθμα στο παρόν κεφάλαιο.

 

Ορισμός

Πρόκειται για κατάσταση χωρίς αποφρακτικότητα, στην οποία όμως υπάρχουν συμπτώματα παρόμοια με εκείνα του άσθματος.

Γενικά λείπει κάποιος τεκμηριωμένος ιατρικός ορισμός.

 

Αιτία

Άγνωστη. Ενδεχομένως αισθητηριακή υπεραντιδραστικότητα με επακόλουθη λειτουργική διαταραχή των αεραγωγών, στην οποία συμπεριλαμβάνεται αντανακλαστικό του βήχα, που εκλύεται εύκολα.

 

Συμπτώματα

Όπως στο άσθμα, με τη διαφορά ότι τα φάρμακα, που χορηγούνται στο άσθμα, δεν προσφέρουν καμιά βοήθεια.

Αίσθηση βάρους στο στήθος, αναπνευστική δυσχέρεια, βήχας (μερικές φορές χρόνιος), αυξημένη παραγωγή βλέννας κ.ά.

Κάποιες φορές τα συμπτώματα επιδεινώνονται στην προσπάθεια.

 

Συνυπάρχει ατομικό ιστορικό με υπερευαίσθητους αεραγωγούς και συμπτώματα, που επιδεινώνονται σε σκόνη, ξηρό/ψυχρό αέρα, υγρή ατμόσφαιρα (καταχνιά, ομίχλη), ερεθιστικές οσμές, αρώματα κ.ά.

Μερικές φορές υπάρχουν εκδηλώσεις ρινικές, οφθαλμικές.

 

Μετά από μακροχρόνια έκθεση των αεραγωγών σε ερεθιστικές ουσίες (καπνός, οσμές, “ασθένεια των νέων οικιών’’ σε σπίτια με μούχλα κτλ) υπάρχει το ενδεχόμενο τα συμπτώματα να επιμένουν ακόμη και μετά τη διακοπή της έκθεσης στον ερεθιστικό παράγοντα.

Παρόλα αυτά η αλλεργία στη μούχλα είναι πολύ σπάνια.

 

Διαφορική διάγνωση

Άσθμα, ΧΑΠ, χρόνια βρογχίτιδα, σύνδρομο Sjögren, σύνδρομο υπεραερισμού, EILOs (Exercise-induced laryngeal obstruction, παλιότερα ονομαζόταν VCD vocal cord dysfunktion).

 

Αντικειμενική εξέταση

Καθόλου απόφραξη ή αναστρεψιμότητα, φυσιολογική πνευμονική λειτουργία και φυσιολογική αντικειμενική εξέταση πνευμόνων.

 

Διερεύνηση

Ιστορικό (άλλα συμπτώματα από τους αεραγωγούς; Οφθαλμικά συμπτώματα; Ατοπία; Γνωστή αλλεργία; Κάπνισμα; Έκθεση σε ερεθιστικούς παράγοντες της ατμόσφαιρας;), σπιρομέτρηση με δοκιμασία αναστρεψιμότητας.

 

Η μέτρηση της καμπύλης PEF για 1-2 εβδομάδες μπορεί να φανεί στην πράξη χρήσιμη συμπληρωματική εξέταση, καθώς τα συμπτώματα έρχονται και παρέρχονται, συχνά με επιδείνωσή τους τα πρωινά, όπως και μετά από έκθεση των αεραγωγών σε ερεθιστικούς παράγοντες.

 

Στη συνέχεια γίνεται καταγραφή της καμπύλης-PEF μετά από χορήγηση β-αγωνιστών για 1-2 εβδομάδες.

Η απόκλιση πρέπει να είναι < 20 %, (διαφορετικά πρόκειται ξεκάθαρα για άσθμα).

 

Ενδεχομένως α/α.

Διενέργεια δοκιμασίας καψαϊκίνης, που γίνεται σε πνευμονολογική κλινική/ κλινική ιατρικής της εργασίας, η οποία μπορεί να είναι θετική (κάτι που συνηγορεί για υπεραντιδραστικότητα), δοκιμασίες μεταχολίνης/ ισταμίνης (αν είναι θετικές, συνηγορούν για ύπαρξη άσθματος).

 

Θεραπεία

Μέχρι σήμερα δεν είναι διαθέσιμη κάποια αποτελεσματική φαρμακευτική θεραπεία.

Ωστόσο οι β2-αγωνιστές ενδεχομένως σε συνδυασμό με στεροειδές μπορεί να μειώσει την υπερδιεγερσιμότητα.

Εκείνο που ισχύει ως πρωταρχικός κανόνας είναι η αποφυγή των εκλυτικών παραγόντων/ερεθιστικών ουσιών των αεραγωγών.
Τελευταία ενημέρωση: Σεπτέμβριος 2019