Λοιμώδης μονοπυρήνωση, ’’Νόσος του φιλιού’’

ICD-10: B27

Ορισμός

Λοίμωξη, που οφείλεται στον ιό Ebstein-Barr (EBV).

 

Συμπτώματα

Υψηλός πυρετός για μεγάλο χρονικό διάστημα, συχνά 39ºC, πονόλαιμος, δυσκαταποσία και σε πολλές περιπτώσεις έκδηλη καταβολή.

Μερικές φορές η έναρξη της νόσου χαρακτηρίζεται αποκλειστικά από οίδημα των λεμφαδένων.

Ενέχει κίνδυνο ρήξης του σπλήνα σε τραυματισμό της κοιλιακής χώρας.

 

Αντικειμενική εξέταση

Υψηλός πυρετός, έντονα οιδηματώδεις αμυγδαλές με χαρακτηριστικό λευκοκίτρινο επίχρισμα, δύσοσμη απόπνοια, ηπατοσπληνομεγαλία, εξάνθημα, το οποίο εμφανίζεται κυρίως μετά από θεραπεία με αντιβιοτικά

(ΠΡΟΣΟΧΗ, μη χορηγήτε αμπικιλίνη!), οιδηματώδεις περιοχικοί λεμφαδένες.

 

Διαφορική διάγνωση

Στρεπτοκοκκική αμυγδαλίτιδα (κάνετε καλλιέργεια).

Δεν είναι ασυνήθιστο να συνυπάρχει στρεπτοκοκκική λοίμωξη με τη λοιμώδη μονοπυρήνωση, από διάφορες ιώσεις (αδενοϊός) με πυρετό μεγάλης χρονικής διάρκειας και συμπτώματα αμυγδαλίτιδας.

Σε ανοσοκατεσταλμένα άτομα ο EBV μπορεί να προκαλέσει λέμφωμα.

 

Διερεύνηση

Η δοκιμασία ταχείας ανίχνευσης του αντιγόνου (monospot) βγαίνει θετική μετά από νόσηση διάρκειας 1 εβδομάδας.

 

Διαφορική διάγνωση

Τυπική μονοκυττάρωση με ταυτόχρονη αύξηση του ποσού των άτυπων λεμφοκυττάρων

(κύτταρα Mc Kinley, κοκκιώδη βασεόφιλα λεμφοκύτταρα).

 

Ειδικά αντισώματα (αντίδραση Paul Burnells).

 

Στον ηπατολογικό έλεγχο συχνά διαπιστώνεται παθολογικό ήπαρ

(η ALAT/ SGPT χρειάζεται τουλάχιστον τον ίδιο χρόνο, για να αυξηθεί, όσο χρειάζεται, και η ταχεία δοκιμασία μονοπυρήνωσης, για να αποβεί θετική).

Παρακολουθείται το ηπατικό βιοχημικό προφίλ με μεσοδιάστημα 2-4 εβδομάδων, μέχρι να ομαλοποιηθούν οι τιμές των παραμέτρων του ήπατος.

 

Θεραπεία

Η αντιμετώπιση είναι συμπτωματική.

Συνήθως η ανάρρωση απαιτεί αρκετό χρόνο (1-2 μήνες, κόπωση διάρκειας μέχρι και 6 μήνες).

Συνιστάται η αποφυγή φυσικής άσκησης/ δραστηριότητας, συμπεριλαμβανόμενης της ποδηλασίας, για διάστημα τουλάχιστον 1 μήνα.

 

Να αποφεύγονται τα αγωνίσματα πάλης/ αθλήματα επαφής για διάρκεια 2 μηνών.

 

Να αποφεύγεται ιδιαίτερα η χορήγηση της αμπικιλίνης, η οποία προκαλεί εξανθήματα (μη-αλλεργικά, ακίνδυνα εξανθήματα).

 

Σε δύσοσμη απόπνοια λόγω μεγάλου μεγέθους αδενοειδών εκβλαστήσεων με επιχρίσματα μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο χορήγησης κλινδαμυκίνης.

 

Αν υπάρχει έντονη δυσκαταποσία, βοηθάει η χορήγηση διατροφικών σκευασμάτων διαφόρων γεύσεων, που δε χρειάζονται συνταγή, όπως π.χ. το Fortimel.

Προηγούμενη νόσηση καταλείπει ανοσία ‘’διά βίου’’.

 

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ σχετικά με τη χορήγηση αντιβιοτικών [1]:

Επειδή σε ένα 30% των περιπτώσεων λοιμώδους μονοπυρήνωσης ανιχνεύονται στο επίχρισμα των αμυγδαλών β-αιμολυτικός στρεπτόκοκκος και αναερόβιοι μικροοργανισμοί, ορισμένοι συγγραφείς προτείνουν 10ήμερη χορήγηση πενικιλίνης ή κλινδαμυκίνης.

 

[1] Θέματα ωτορινολαρυγγολογίας, Διονυσίου Ε. Κυρμιζάκη, Ιατρικές εκδόσεις Βαγιονάκης, 2014.

Τελευταία ενημέρωση: Σεπτέμβριος 2019