Ερλιχίωση, Πυρετός από νύξη κρότωνος, Ανθρώπινη κοκκιοκυτταρική ερλιχίωση (HGE)

ICD-10: A49.P (βακτηριδιακή λοίμωξη άγνωστης αιτιολογίας)

Ορισμός

Λοίμωξη από το βακτήριο Erlichia και αντίστοιχα το ενδοκυτταρικό βακτηρίδιο Rickettsia.

 

Αιτία

Το βακτηρίδιο Erlichia phagocytophila (συνώνυμο του Anaplasma phagocytophilum), μεταδίδεται με δήγμα κρότωνα (τσιμπούρι), μερικές φορές ταυτόχρονα με λοίμωξη από μπορέλια, ενδεχομένως ακόμη και με TBE (κροτωνογενή εγκεφαλίτιδα).

Το βακτηρίδιο βρίσκεται οπουδήποτε συναντώνται κρότωνες.

 

Ενδοκυττάρια βακτηρίδια Rickettsia (’’κηλιδώδης πυρετός [των Βραχωδών Ορέων] από ρικέτσια’’):

Μεταδίδεται με δήγμα κρότωνα (Rickettsia helvetica).

Ορισμένες φορές εκδηλώνεται συγχρόνως με μπορελίωση, διαμέσου ψύλλων σκύλου ή γάτας ή ακάρεων (Rickettsia felis).

 

Συμπτώματα

Ερλιχίωση:

Συχνά ασυμπτωματική και αυτοϊώμενη νόσος.

Μερικές φορές οι εκδηλώσεις μοιάζουν “με κρυολόγημα του θέρους”, δηλαδή πυρετό, πονοκέφαλο, ναυτία, ρίγος, νυχτερινές εφιδρώσεις, μερικές φορές πυρετός άγνωστης αιτιολογίας και κόπωση μεγάλης χρονικής διάρκειας.

 

Σπάνια συμμετέχει και το Κ.Ν.Σ. με εγκεφαλικές βλάβες, μυϊκούς σπασμούς και κώμα.

Επίσης έχουν αναφερθεί πνευμονική διήθηση και νεφρική ανεπάρκεια.

 

Χρόνος επώασης 1-2 εβδομάδες με συμπτώματα διάρκειας 2-3 εβδομάδων.

Παράλληλη λοίμωξη από μπορέλια προκαλεί πιο σοβαρή κλινική εικόνα.

 

Rickettsia Helvetica:

Κλινική εικόνα παρόμοια με γρίπης με πυρετό, μυαλγίες και κεφαλαλγία, φρίκια, κόπωση, μερικές φορές μεγάλης χρονικής διάρκειας εξέλιξη με μυαλγίες και κόπωση.

Εκδηλώνεται τόσο μεμονωμένη, όσο και μαζί με κλινική εικόνα μπορελίωσης.

 

Rickettsia felis:

Συμπτώματα, όπως σε μεμονωμένη λοίμωξη από Rickettsia helvetica, αλλά ορισμένες φορές ακόμη και λοίμωξη του ήπατος και των πνευμόνων.

 

Αντικειμενική εξέταση

Ερλιχίωση:

Ενδεχομένως ερυθρότητα δέρματος μετά από δήγμα κρότωνα, ορισμένες φορές εκτεταμένη κηλιδώδης ερυθρότητα.

 

Ρικετσίωση:

Μερικές φορές λεπτόστικτο εξάνθημα. Κάποιες φορές εκδηλώνεται σήψη, φλεγμονή του καρδιακού μυός, μηνιγγίτιδα.

 

Διαφορική διάγνωση

Ίωση, μπορελίωση, μονοπυρήνωση, τουλαραιμία, κακοήθεια.

Πρώιμη εξέλιξη σε λοίμωξη-ΤΒΕ.

 

Διερεύνηση

Ερλιχίωση:

Η υποψία της νόσου τίθεται, όταν υπάρχει η τυπική κλινική εικόνα, ιδιαίτερα όταν ο ασθενής έχει εκτεθεί σε περιβάλλον με κρότωνες και/ή μεταναστευτικό ερύθημα όμοιο με εκείνο που εμφανίζεται μετά από τσίμπημα κρότωνα.

 

Εργαστηριακά ευρήματα:

Το πιο συχνό είναι η θρομβοκυτταροπενία, συχνά λευκοπενία, υψηλή CRP και ΤΚΕ, καθώς και υψηλές τιμές SGOT/ SGPT.

Η τεκμηρίωση της διάγνωσης μπορεί να γίνει με ορολογική μέθοδο.

 

Θετικοποιείται μετά από νόσηση περίπου 1-2 εβδομάδων.

Λαμβάνονται δύο δείγματα με μεσοδιάστημα τεσσάρων εβδομάδων.

 

Ρικετσίωση:

Πιο συχνά θρομβοκυτταροπενία, ίσως ήπια αύξηση των παραμέτρων του ήπατος.

Ορολογικός έλεγχος – σε κρατικές υπηρεσίες υγείας του πληθυσμού – δείγματος από τη φάση ανάρρωσης μετά από 4 εβδομάδες.

Έλεγχος με μέθοδο PCR δε διατίθεται.

 

Θεραπεία

Ερλιχίωση:

Τετρακυκλίνη (100 mg 2x1) για 2 εβδομάδες.

Μετά από τη λοίμωξη παραμένει ανοσία μέχρι και δύο έτη. Δεν υπάρχει εμβόλιο.

 

Ρικετσίωση:

Τετρακυκλίνη (100 mg x2 για 10-14 ημέρες) ή κινολόνες.

 

Ατομική φροντίδα


Η πρόληψη συνίσταται σε αποφυγή του δήγματος κρότωνα, των εφαρμοστών ρούχων.

Ελέγξτε την επιφάνεια του δέρματος μετά από διαμονή σε θαμνώδες έδαφος.

 

Φαρμακευτική αγωγή

 

Αντιβιοτικά

Τετρακυκλίνες: Δοξυκυκλίνη.

 
Τελευταία ενημέρωση: Σεπτέμβριος 2019