Κεφαλαλγία – Horton (Cluster headache)

ICD-10: G44

Ορισμός

Πολύ ισχυρός πονοκέφαλος στο μισό ημιμόριο, που μοιάζει με ημικρανία.

 

Αιτία

Άγνωστη.

Θεωρίες για κεντρική υποθαλαμική αιτιολογία με διαταραχές τόσο ορμονικές, όσο και κυκλοφορικές.

Οι προσβολές μερικές φορές προκαλούνται από νιτρογλυκερίνη και αλκοόλ.

Προσβάλλει κυρίως άντρες συχνά με έναρξη μεταξύ της ηλικίας των 20-30 ετών, γνωστή κληρονομικότητα, σε καπνιστές (συνδέεται με) το υπερβολικό βάρος.

 

Συμπτώματα

Μονόπλευρος πολύ ισχυρός πόνος στον ένα ή τον άλλο οφθαλμό και/ή τον κρόταφο με διάρκεια 15-180 λεπτά (κατά κανόνα 30-60 λεπτά), μερικές φορές με επέκταση στη γνάθο, τα δόντια.

Προσβολές κατά την περίοδο του επεισοδίου κατά κανόνα καθημερινά από 1-2 (μέχρι και 8) επεισόδια το ίδιο 24ωρο.

Συχνά περίοδοι με καθημερινές ενοχλήσεις, όπως και μεσοδιαστήματα ελεύθερα ενοχλήσεων διάρκειας.

 

Διάγνωση

Απαιτείται κλινική εικόνα πόνου σύμφωνα με τα παραπάνω για τουλάχιστον 5 φορές, η οποία να μην ερμηνεύεται από άλλη ασθένεια + τουλάχιστον ένα από τα συμπτώματα:

Ερυθρός οφθαλμός (ενδεχομένως με μύση και πτώση βλεφάρου = Σύνδρομο Horner),

δακρυϊκή έκκριση,

οίδημα βλεφάρου,

ρινική συμφόρηση,

ρινική σταγόνα,

ερυθρότητα προσώπου, ορισμένες φορές με εφίδρωση μετώπου και προσώπου της προσβλημένης πλευράς,

αίσθηση ανησυχίας ή ταραχής.

 

Ταχυκαρδία, ναυτία και ηχο-/ φωτοευαισθησία αποτελούν συχνά φαινόμενα.

 

Αντικειμενική εξέταση

Σύμφωνα με τα παραπάνω ο ασθενής είναι ασυμπτωματικός μεταξύ των επεισοδίων, αλλά το σύνδρομο Horner μπορεί να διαρκεί μεταξύ των προσβολών.

‘’Η προσωπικότητα Horton’’ χαρακτηρίζεται από ιδιαίτερα αυξημένο ρυθμό τρόπου ζωής και εκτέλεση της εργασίας με το μέγιστο επίπεδο υπευθυνότητας.

Υπάρχει υπερεκπροσώπηση, όσο αφορά τους βαρείς καπνιστές (> 20 τσιγάρα/ ημέρα) και την κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ.

 

Διαφορική διάγνωση

Από οξύ γλαύκωμα (μονόπλευρος οφθαλμικός πόνος και οφθαλμική ερυθρότητα), παροξυσμική ημικρανία (συντομότερη διάρκεια προσβολών και περισσότερο συχνές, όπως και ταχεία δράση της ινδομεθακίνης), νευραλγία τριδύμου, ημικρανία (συνήθως απουσιάζει η κινητική ανησυχία και ο ασθενής προτιμά την ηρεμία.

Ακόμη και η διάρκεια των προσβολών διαφέρει), οξεία ιγμορίτιδα, ασθένειες των δοντιών, διαχωρισμός αορτής (ο οποίος μπορεί επίσης να προκαλέσει μονόπλευρο πόνο από τον τράχηλο μέχρι ψηλά στον κρόταφο, π.χ. σε ένα σύνδρομο Horner), ο όγκος ασυνήθιστος.

 

Διερεύνηση

Κλινική διάγνωση, άτυπα συμπτώματα ή κακή απάντηση στη θεραπεία συνεπάγεται παραπομπή σε νευρολόγο για διερεύνηση.

 

Θεραπεία

Υποδόρια ένεση σουματριπτάνης 6 mg, η οποία μπορεί να χρειαστεί επανάληψη.

Σε δυσφορία προς τις ενέσεις μία καλή εναλλακτική επιλογή αποτελεί το ρινικό σπρέι.

Με ζολμιτριπτάνη σε δόση 5-10 mg για κάθε προσβολή έχει φανεί ότι επιτυγχάνεται καλό αποτέλεσμα.

 

Σε ανεπαρκή δράση χορηγείται οξυγόνο σε μάσκα 8-10 L/ λεπτό, μέχρι να υποχωρήσει το επεισόδιο, κατά κανόνα για 10-15 λεπτά.

Σε περιπτώσεις με χρόνια ανθεκτικότητα μπορεί μπορεί να γίνει εμφύτευση νευροδιεγερτικής συσκευής, διαμέσου της πάνω γνάθου.

 

Φαρμακευτική θεραπεία τρίτης εκλογής είναι η εργοταμίνη, η οποία επίσης μπορεί να αποτελεί προληπτική εναλλακτική λύση για τη νύχτα.

Σημειώστε ότι η εργοταμίνη και η τριπτάνη δεν μπορούν να χορηγούνται μέσα στο ίδιο 24ωρο χρονικό μεσοδιάστημα.

 

Μπορείτε να δοκιμάσετε τη χρήση πρεδνιζολόνης σε δόση 40-60 mg/ 24ωρο για τρία 24ωρα, για να επιχειρήσετε να μειώσετε τη διάρκεια των περιόδων των συχνών προσβολών, σταδιακή μείωση κατά 10-20 mg/ εβδομάδα μέχρι διακοπής του φαρμάκου.

 

Προφυλακτική θεραπεία με βεραπαμίλη σε δόσεις μέχρι 360 (-720 mg)/ εβδομάδα στη διάρκεια της περιόδου των ενοχλήσεων.

Οι δόσεις επιδρούν στη διάρκεια του 24ωρου.

Άλλη επιλογή είναι η πρεδνιζολόνη, όπως και η εργοταμίνη.

Σε χρόνιες ενοχλήσεις είναι αποτελεσματικό το λίθιο.

 

Οι βήτα αποκλειστές θεωρείται ότι επιδεινώνουν τα συμπτώματα.

Η διακοπή του καπνίσματος δε βοηθάει. 

       

Φαρμακευτική αγωγή

 

Βεραπαμίλη.

Εργοταμίνη.

Ζολμιτριπτάνη.

Πρεδνιζολόνη.

Σουματριπτάνη.

 
Τελευταία ενημέρωση: Σεπτέμβριος 2019