Νεφρολιθίαση, Οξεία ουρητηρολιθίαση

ICD-10: N20

Αιτίες

Οι μηχανισμοί δεν έχουν διευκρινιστεί ακόμη εντελώς.

Στη συγκεκριμένη περίπτωση συχνά δεν είναι γνωστή η αιτία.

 

Οι περισσότεροι λίθοι των νεφρών αποτελούνται από ενώσεις ασβεστίου.

 

Σε γενικές γραμμές οι παράγοντες κινδύνου δημιουργίας νεφρολιθίασης είναι υψηλή συγκέντρωση ούρων (μικρή πρόσληψη υγρών, αφυδάτωση),

μειωμένη ροή στις ουροφόρες οδούς (απόφραξη ουροφόρων οδών, υδρονέφρωση),

αυξημένη πρόσληψη βιταμίνης –C και –D, αυξημένη πρόσληψη ζωικής πρωτεΐνης,

μεταβολικοί παράγοντες (υψηλά επίπεδα Ca+ -ορού [εξαιτίας π.χ. υπερπαραθυρεοειδισμού], υπερουριχαιμία),

χρόνια ουρολοίμωξη από βακτηρίδια, που παράγουν ουρεάση (πρωτέας, σταφυλόκοκκοι, Ureaplasma urealyticum).

 

Συμπτώματα

Πολλές περιπτώσεις λιθίασης είναι ασυμπτωματικές, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για λίθους στους νεφρικούς κάλυκες, αλλά ακόμη και μικρούς λίθους στους ουρητήρες.

Μερικές φορές εκδηλώνεται ο τυπικός κωλικός της ουρητηρολιθίασης με έντονη επίδραση στη γενική κατάσταση του ατόμου, πολύ ισχυρούς διαλείποντες πόνους στην πλάγια κοιλιακή χώρα και χαμηλά προς τη βουβωνική χώρα, αιματουρία.

 

Σε περίπτωση λοίμωξης, που οφείλεται σε απόφραξη από λίθο, υπάρχει επίδραση στη γενική κατάσταση, υψηλός πυρετός και ευαισθησία στη νεφρική χώρα.

 

Όταν ο λίθος παραμένει στη νεφρική πύελο, μερικές φορές εκδηλώνεται συνεχές άλγος.

 

Κάποιες φορές παρουσιάζονται υποτροπιάζουσες κυστίτιδες με οξύ αίσθημα έπειξης για ούρηση και κνησμό κατά την ούρηση, αιματουρία.

 

Διερεύνηση

Σε αποφρακτικές καταστάσεις, που εμποδίζουν τη ροή των ούρων και συνοδεύονται από λοίμωξη, πρέπει αμέσως να γίνεται διερεύνηση και να χορηγείται θεραπεία. CT-ουρογραφία, υπερηχογράφημα, καλλιέργεια!

 

Να γίνεται πάντοτε επειγόντως ακτινολογικός διαγνωστικός έλεγχος (ουρογραφία ή μη ενισχυμένη με αντίθεση CT-ουρογραφία) σε μονόνεφρο, σε πόνο ανθεκτικό στη χορήγηση φαρμάκων, σε υποψία αποφρακτικής πυελίτιδας ή σε διαφοροδιαγνωστική δυσχέρεια.

 

Κάθε επεισόδιο νεφρολιθίασης, κατά το οποίο ο ασθενής είναι απύρετος, πρέπει να διερευνάται με CT-ουρογραφία 2-3 εβδομάδες μετά από την εμφάνισή του.

 

Όταν πρόκειται για το ’’πρώτο επεισόδιο λιθίασης’’, διενεργείται μία πολύ αδρή διερεύνηση με στικ ούρων, έλεγχο κρεατινίνης-πλ, ασβεστίου-ορού (Ca) και ουρίας-πλ.

Ελλοχεύει μεγάλος κίνδυνος υποτροπής.

 

Θεραπεία

Η αντιμετώπιση ενός οξέος άλγους από λίθο ουρητήρα γίνεται με ενδομυϊκή χορήγηση 50-75 mg δικλοφαινάκης, αν όμως υπάρχει αντένδειξη χορήγησής της ή δεν έχει την επιθυμητή δράση, χορηγήστε ένεση φαρμάκου κάποιου άλλου οπιοειδούς.

Αν δεν επιτευχτεί η επιθυμητή δράση, παραπομπή.

Ορισμένες φορές μπορεί να είναι χρήσιμη η συνέχιση με ΜΣΑΦ για δύο επιπλέον ημέρες μετά από το επεισόδιο του κωλικού από λιθίαση.

 

Σε υποψία αποφρακτικής πυελίτιδας = Επείγουσα παραπομπή για εισαγωγή σε κλινική, θεραπεία με αντιβιοτικά και ίσως ανακούφιση με τοποθέτηση καθετήρα στη νεφρική πύελο.

 

Σε επίμονη λιθίαση, στην οποία απαιτείται θεραπευτική αντιμετώπιση, θεραπεία πρώτης εκλογής είναι η διενέργεια εξωσωματικής θεραπείας με κρουστικά κύματα (ESWL).

 

Άλλοι μέθοδοι θεραπείας είναι η ουρητηροσκόπηση, κατά την οποία γίνεται διάσπαση του λίθου ή διαδερμική επέμβαση αφαίρεσης λίθου.

 

Μπορεί να γίνει και ανοιχτή επέμβαση λιθίασης, αλλά σήμερα αυτό συμβαίνει πολύ σπάνια. Οι περισσότεροι λίθοι αποβάλλονται αυτόματα.

 

Η χορήγηση διουρητικών, όπως 5 mg x 1 βενδροφλουμεθειαζίδης, μπορεί να αποτελέσει μέθοδο πρόληψης με ικανοποιητικό αποτέλεσμα, κυρίως σε λίθους ασβεστίου, σε λίθους ουρικού οξέος και ενδεχομένως και αλλοπουρινόλης.

 

Ατομική φροντίδα


Μπορεί προληπτικά να αυξηθεί ο όγκος των προσλαμβανόμενων υγρών, ιδιαίτερα σε θερμό καιρό και χειρωνακτική εργασία.

 

Φαρμακευτική αγωγή

 

Αναλγητικά

Μορφίνη & σπασμολυτικό.

 

ΜΣΑΦ

Δικλοφαινάκη.

 
Τελευταία ενημέρωση: Σεπτέμβριος 2019