Έκτακτες (πρώιμες) συστολές, Αρρυθμίες, Αίσθημα παλμών, Ταχυκαρδία

Βλέπε το αντίστοιχο υποκεφάλαιο της ΙΠ:

Παροξυσμική υπερκοιλιακή κολπική ταχυκαρδία, φλεβοκομβική ταχυκαρδία, κοιλιακή μαρμαρυγή, κοιλιακή ταχυκαρδία, κολπική μαρμαρυγή, κολπικός πτερυγισμός, υπερκοιλιακές έκτακτες συστολές, κοιλιακές έκτακτες συστολές.

 

Ορισμός

Έκτοπες εστίες στους κόλπους ή τις κοιλίες με συνοδές πρώιμες κοιλιακές συστολές, που συνεπάγονται ανώμαλο πρότυπο.

 

Ταχυκαρδία:

Αρρυθμία ή ομαλή καρδιακή συχνότητα με ευκρινές σύμπλεγμα-QRS > 100/λεπτό (σε ενήλικες).

 

Αιτία

Συνήθως το μόνο παθολογικό καρδιολογικό εύρημα, που ανευρίσκεται σε άτομο χωρίς άλλα καρδιακά συμπτώματα, είναι η έκτακτη συστολή.

Ωστόσο πίσω από πολλές έκτακτες συστολές μπορεί συχνά να υποκρύπτεται κάποια καρδιολογική νόσος, π.χ. καρδιακή ανεπάρκεια, ενώ μπορεί και να αποτελεί δευτεροπαθές εύρημα πολλών μη-καρδιολογικών νόσων

(βλέπε τη διαφορική διάγνωση).

 

Διερεύνηση

Ιστορικό

(ΠΡΟΣΟΧΗ, στα προειδοποιητικά σημεία κινδύνου, τη λιποθυμία ή το αίσθημα λιποθυμίας, τα θωρακικά άλγη, τη δύσπνοια, την επιδείνωση της φυσικής κατάστασης, την επιδείνωση ενοχλήσεων την προσπάθεια!), ΗΚΓ/μα.

Σε παροξυσμικές ενοχλήσεις ίσως χρειαστεί ΗΚΓ/μα με φορητό ΗΚΓ/φο παλάμης ή 24ωρο ΗΚΓ/μα (Holter ρυθμού), αντικειμενική εξέταση καρδιάς, σε συχνές/ ομαλές έκτακτες συστολές: Hb, TSH, ίσως ηλεκτρολύτες.

Σε υποψία καρδιακής ανεπάρκειας δοκιμασία κόπωσης, ίσως υπερηχοκαρδιογραφία (ΥΚΓ).

 

Διαφορική διάγνωση

Από φλεβοκομβική αρρυθμία, αναιμία, διαταραχή πανικού, υπερθυρεοειδισμός, σήψη, αναφυλαξία, καρδιακή ανεπάρκεια, υποθερμία, τοξίκωση (τα τρικυκλικά αντικαταθλιπτικά μπορεί να προκαλέσουν την εμφάνιση ευρέων συμπλεγμάτων-QRS), υπερκαλιαιμία (σε σοβαρή μπορεί να προκληθούν ευρέα συμπλέγματα-QRS).

 

Εκτίμηση

Ταχυκαρδίες με στενό εύρος QRS σχετίζονται σπανιότερα με καρδιοπάθεια.

Οι ταχυκαρδίες με στενά συμπλέγματα-QRS είναι υπερκοιλιακές.

 

Σε ακανόνιστες ταχυκαρδίες συχνότερα πρόκειται για κολπική μαρμαρυγή (χωρίς επάρματα-P).

Μερικές φορές πρόκειται για κολπικό πτερυγισμό (ομαλά επάρματα-P με ποικίλου τύπου κολποκοιλιακό αποκλεισμό), πολυεστιακή κολπική ταχυκαρδία (ακανόνιστα επάρματα-P διαφορετικής μορφολογίας).

 

Ομαλές αρρυθμίες/ ταχυκαρδίες είναι η φλεβοκομβική ταχυκαρδία, ο κολπικός πτερυγισμός, οι έκτοπες κολπικές ταχυκαρδίες ή η παροξυσμική υπερκοιλιακή κολπική ταχυκαρδία (ΠΥΚΤ, στην οποία συμπεριλαμβάνεται η ταχυκαρδία επανεισόδου στον κΚ κόμβο [AVNRT], όπως και η ορθόδρομη WPW-ταχυκαρδία).

 

Οι ταχυκαρδίες με ευρέα συμπλέγματα-QRS (σύμπλεγμα-QRS > 120 ms σε ενήλικες) συχνότερα σχετίζονται με καρδιακή νόσο.

 

Η συνηθέστερη αρρυθμία είναι η ΚΤ (VT).

Μία ρυθμική ταχυκαρδία με ευρέα QRS θεωρείται κοιλιακή ταχυκαρδία μέχρι αποδείξεως του εναντίου.

Άλλες πιθανές ταχυκαρδίες είναι η υπερκοιλιακή κολπική ταχυκαρδία με αποκλεισμό αριστερού ή δεξιού σκέλους, όπως και η αμφίδρομη ταχυκαρδία-WPW.

 

Οι μεμονωμένες έκτακτες συστολές συχνότερα είναι υπερκοιλιακή έκτακτη συστολή (SVES) ή κοιλιακή έκτακτη συστολή (VES).

 

Θεραπεία

Απαιτείται κατά κανόνα επείγουσα παραπομπή, όταν πρόκειται για αιμοδυναμικά ασταθή ασθενή.

 

Ρυθμική ταχυκαρδία με στενά συμπλέγματα-QRS αντιμετωπίζεται επειγόντως με ερεθισμό του πνευμονογαστρικού (μία πετσέτα με παγωμένο νερό τοποθετείται πάνω από το πρόσωπο/ το μέτωπο, πίεση του καρωτιδικού κόλπου για 5-10 δευτερολέπτα [όχι όμως σε ασθενείς με αθηροσκλήρωση τραχηλικών αγγείων], βεβιασμένη εκπνοή με κλειστή γλωττίδα).

Η καρδιακή συχνότητα σε στενά συμπλέγματα-QRS και κολπική μαρμαρυγή ή αντίστοιχα κολπικό πτερυγισμό μπορεί να μειωθεί επειγόντως με ταυτόχρονη επαγρύπνηση με την ενδοφλέβια χορήγηση μετοπρολόλης 5 mg (όχι όμως σε άσθμα), βεραπαμίλης 5 mg ενδοφλέβια ή διγοξίνης 0,25 mg ενδοφλέβια.

Θεραπεία συντήρησης, όταν χρειάζεται με β-αποκλειστή, όπως μετοπρολόλη ή μπισοπρολόλη.

Εξετάστε το ενδεχόμενο παραπομπής για εκτίμηση από καρδιολόγο, όταν υπάρχει ως εναλλακτική λύση η δυνατότητα κατάλυσης με ραδιοσυχνότητα και εμφύτευση απινιδωτή.

 

Ρυθμική ταχυκαρδία με ευρέα συμπλέγματα-QRS ερμηνεύεται ως κοιλιακή ταχυκαρδία.

Παραπομπή επειγόντως για απινίδωση.

Σε ασθενή με απώλεια συνείδησης/ υπόταση, στον οποίο δεν ψηλαφάται καρωτιδικός σφυγμός, απαιτείται επείγουσα απινίδωση.

Για περισσότερα βλέπε την αντίστοιχη διάγνωση για την ειδική θεραπεία.

 
Τελευταία ενημέρωση: Σεπτέμβριος 2019