Αμηνόρροια
Oρισμός
Πρωτοπαθής αμηνόρροια σημαίνει ότι η γυναίκα δεν είχε ποτέ εμμηνορρυσία. Δευτεροπαθής αμηνόρροια είναι η διακοπή της εμμηνορρυσίας για έξι μήνες σε γυναίκα, που προηγουμένως είχε έμμηνη ρύση. Ολιγομηνόρροια σημαίνει έμμηνη ρύση σε αραιά χρονικά διαστήματα με μεσοδιάστημα > 35 ημερών.
Αίτια
Η πιο συνηθισμένη αιτία σε πρωτοπαθή εμμηνόρροια είναι δομικές διαταραχές ή χρωμοσωμικές αποκλίσεις.
Σε δευτεροπαθή αμηνόρροια αιτία συνήθως αποτελεί μεγάλου βαθμού αδυνάτισμα με επακόλουθο το άτομο να είναι λιποβαρές, σκληρή αθλητική δραστηριότητα με βάρος μικρότερο του κανονικού, αλλά και ψυχική καταπόνηση, καθώς και αλλαγή περιβάλλοντος.
Πιο σπάνιες αιτίες είναι διαταραχές του θυρεοειδούς, του φλοιού των επινεφριδίων ή της υπόφυσης.
Σε πολυκυστικές ωοθήκες (PCOS) παρατηρείται ακανόνιστη ωορρηξία ή χρόνια ανωορρηξία.
Συμπτώματα
Διαταραχές εμμηνορρυσίας, όπως αναφέρεται πιο πάνω.
Σε PCOs συνήθως αραιές, ακανόνιστες εμμηνορρυσίες και μερικές φορές παχυσαρκία, ακμή και υπερτρίχωση.
Διερεύνηση
Σε πρωτοπαθή αμηνόρροια σε κορίτσια με παιδικού τύπου διάπλαση σώματος και γεννητικών οργάνων επιβάλλεται έγκαιρη διερεύνηση στην ηλικία των 13-14 ετών και παραπομπή σε παιδίατρο ή γυναικολόγο.
Αν η ανάπτυξη του ύψους (καμπύλη ύψους), καθώς και η ανάπτυξη των δευτερογενών χαρακτηριστικών του φύλου, είναι φυσιολογικά, η διερεύνηση μπορεί να ξεκινήσει στην ηλικία των 17 ετών.
Παραπεμπτικό σε γυναικολόγο.
Σε δευτεροπαθή αμηνόρροια να αποκλείσετε αρχικά την πιθανότητα εγκυμοσύνης, την πρόωρη κλιμακτήριο (FSH-ορού), τις διαταραχές του θυρεοειδούς (TSH/T4-ορού) και να γίνει έλεγχος της προλακτίνης-ορού.
Παραπέμψτε μετά από 6 μήνες.
Σε ολιγομηνόρροια παραπέμψτε για γυναικολογική εκτίμηση.
Σε υπερτρίχωση μπορεί να γίνει διερεύνηση με έλεγχο της τεστοστερόνης-ορού, της SHBG-oρού (σφαιρίνη που δεσμεύει τις φυλετικές ορμόνες), στην οποία συμπεριλαμβάνεται και το πηλίκο, DHEA-ορού (δεϋδροεπιανδροστερόνη).