Κυκλοθυμία, Κυκλοθυμική προσωπικότητα

ICD-10: F34.0 || DSM-IV: 301.13

Κυκλοθυμία: Συχνά επαναλαμβανόμενες περίοδοι με γρήγορα εναλασσομένες μεταβολές της συναισθηματικής διάθεσης, που εκδηλώνονται με τη μορφή της Κυκλοθυμικής Προσωπικότητας, υπομανίες και κακή συναισθηματική διάθεση – βλέπε παρακάτω στα Συμπτώματα – τέτοιου βαθμού, που επιδεινώνουν την κοινωνική λειτουργικότητα.

Η κυκλοθυμία θεωρείται ότι ανήκει στην κατηγορία των συναισθηματικών διαταραχών (διπολικό σύνδρομο).

 

Συμπτώματα

Κυκλοθυμία:

Σε διάρκεια τουλάχιστον δύο ετών (ενός έτους σε παιδιά και νεαρά άτομα) πολλά επεισόδια, τόσο με ανεβασμένη, όσο και με πεσμένη συναισθηματική διάθεση, χωρίς να εκπληρώνονται τα κριτήρια ούτε της μανίας ούτε της κατάθλιψης.

Στο διάστημα αυτό εκδηλώνονται συμπτώματα.

Ορισμένα από αυτά τα άτομα πρόκειται να αναπτύξουν διπολική διαταραχή τύπου Ι ή ΙΙ.

Τα συμπτώματα ταλαιπωρούν το άτομο και/ή δυσχεραίνουν εμφανώς τη λειτουργικότητα στην οικογένεια, την εργασία, το σχολείο κτλ. με ένα σύμπλεγμα συμπτωμάτων, που παίρνει τη μορφή της Κυκλοθυμικής προσωπικότητας.

 

Τα συμπτώματα αναπτύσσονται στην εφηβεία ή νωρίς στην ενήλικη ζωή.

 

Οι διακυμάνσεις της συναισθηματικής διάθεσης είναι σχετικά σταθερές στην πάροδο του χρόνου, ώστε να εμφανίζονται ως γνωρίσματα της προσωπικότητας.

 

Οι περίοδοι είναι σύντομες, συχνότερα διάρκειας μερικών ημερών.

 

Οι περίοδοι εκδηλώνονται ακανόνιστα με πολύ λίγες ημέρες φυσιολογικής διάθεσης.

 

Οι διακυμάνσεις του επιπέδου ενέργειας είναι έντονες.

Περίοδοι ομιλητικότητας εναλλάσσονται με περιόδους ολιγολογίας.

 

Τα καταθλιπτικά επεισόδια δεν καλύπτουν τα κριτήρια της κατάθλιψης.

 

Είναι συνηθισμένες οι αυτόματες περίοδοι (= το άτομο ξυπνάει με καλή ή κακή συναισθηματική διάθεση).

 

Είναι συνηθισμένη η ευερεθιστότητα και τα ξεσπάσματα οργής.

 

Οι περίοδοι αυτοπεποίθησης/ανεμελιάς εναλλάσσονται με περιόδους χαμηλής αυτοεκτίμησης/απαισιοδοξίας.

 

Οι περίοδοι έντονης δημιουργικής σκέψης εναλλάσσονται με περιόδους απάθειας/σύγχυσης.

 

Οι περίοδοι μειωμένης ανάγκης ύπνου εναλλάσσονται με περιόδους αυξημένου ύπνου.

 

Το επίπεδο έντασης της εργασίας παρουσιάζεται εμφανώς ακανόνιστο.

 

Το άτομο αλλάζει συχνά εργασία, προσανατολισμό σπουδών, ενδιαφέροντα και σχέδια για το μέλλον.

 

Οι περίοδοι επιπολαιότητας στην αναζήτηση επικοινωνίας εναλλάσσονται με περιόδους εσωστρεφούς βύθισης στον εαυτό του.

 

Ορισμένα άτομα με κυκλοθυμική προσωπικότητα χαρακτηρίζονται από έντονη ευερεθιστότητα.

 

Οι διακυμάνσεις της συναισθηματικής διάθεσης με ξεσπάσματα οργής ,ευερεθιστότητα και νευρικότητα.

 

Έντονη συναισθηματικότητα, αλλά δυσκολία στο να νιώθει ευχάριστα.

 

Ροπή στο να εστιάζει σε ό,τι είναι αρνητικό.

 

Περίοδοι καλής διάθεσης εναλλάσσονται με περιόδους σωματικής δυσφορίας.

 

Κλίμακα αξιολόγησης: TEMPS-A.

 

Αντικειμενική εξέταση

Συχνά φυσιολογικά ευρήματα κατά το χρόνο της εξέτασης.

Ο ασθενής συχνά αναζητά ιατρική βοήθεια για εκείνες τις αντιδράσεις προσαρμογής και εκείνα τα κοινωνικά τραύματα, το υπόβαθρο των οποίων έχει προετοιμαστεί από μεταβολές της συναισθηματικής διάθεσης και τη γενική υπερευαισθησία της συναισθηματικής διάθεσης.

 

Διαφορική διάγνωση

Οριακή/ μεταιχμιακή διαταραχή προσωπικότητας, συμπτώματα, που οφείλονται σε ναρκωτικά, υπερθυρεοειδισμός, σχιζοσυναισθηματική διαταραχή, αγχώδης διαταραχή, ΔΕΠΥ.

 

Θεραπεία

Διαμέσου ψυχιάτρου σταθεροποιητές διάθεσης κατά τον ίδιο τρόπο, που χορηγούνται στη διπολική διαταραχή.

Η λαμοτριγίνη μπορεί να είναι αποτελεσματική, ενώ επιπλέον μπορεί να χρησιμοποιηθεί, για να διαφοροποιηθεί από τυχόν ΔΕΠΥ (ADHD), στο οποίο τα συμπτώματα, που παραμένουν αποτελούν ακριβώς την ίδια τη ΔΕΠΥ.

 
Τελευταία ενημέρωση: Σεπτέμβριος 2019