Μυοκαρδίτιδα/ Περικαρδίτιδα – από την πλευρά της αθλητιατρικής

ICD-10: Μυοκαρδίτιδα I40.0 | Περικαρδίτιδα I30.1

Βλέπε επίσης το υποκεφάλαιο ‘‘Αθλητική καρδιά’‘ και αντίστοιχα ‘‘Αιφνίδιος θάνατος σε αθλητές’‘ στο παρόν κεφάλαιο.

 

Ορισμός

Οξεία φλεγμονή του καρδιακού μυός (μυοκαρδίτιδα) ή του περικαρδίου (περικαρδίτιδα).

 

Αιτίες

Συχνότερα ιός. Η μυοκαρδίτιδα αποτελεί επίφοβη επιπλοκή σε αθλητές κατά τη διάρκεια λοίμωξης, συχνά από π.χ. τις αναπνευστικές οδούς ή το στομάχι.

 

Συμπτώματα

Συνήθεις αιτίες, για τις οποίες αναζητά κάποιος ιατρική περίθαλψη, είναι το στηθαγχικό άλγος και η κόπωση.

Επιπλέον οι πρώτες εκδηλώσεις της μυοκαρδίτιδας μπορεί να είναι συμπτώματα καρδιακής ανεπάρκειας, όπως δύσπνοια και οίδημα κάτω άκρων.

Είναι τυπική στο ιστορικό μία πρόσφατη ή παρούσα ιογενής λοίμωξη.

Οι αρρυθμίες μπορεί να ξεκινήσουν με λιποθυμία (μυοκαρδίτιδα).

 

Αντικειμενική εξέταση

Κατά την ακρόαση της καρδιάς είναι δυνατόν να αποκαλυφτούν ήχοι τριβής (περικαρδίτιδα) ή ενδεχομένως ‘‘καλπασμός τρίτου τόνου’‘ (μυοκαρδίτιδα).

 

Διερεύνηση

Σε περικαρδίτιδα το ΗΚΓ/μα δείχνει ανάσπαση του διαστήματος ST με κλίση προς τα πάνω, το οποίο μερικές φορές μπορεί να μοιάζει με μεταβολή οξέος εμφράγματος, αλλά στην κοινή του μορφή είναι πολύ περισσότερο ευρύ και παρουσιάζεται σε πολλές απαγωγές.

 

Σε μυοκαρδίτιδα μπορεί να φαίνονται διάφορες μη-ειδικές μεταβολές, όπως μεταβολές ST-T, αρρυθμίες κ.ά.

 

Οι βιοχημικοί δείκτες, όπως τροπονίνη Τ/τροπονίνη Ι και CK-MB, είναι ανεβασμένοι σε μυοκαρδίτιδα, ως σημείο προσβολής του καρδιακού μυός.

Δεν επηρεάζονται σε αμιγή περικαρδίτιδα.

 

Σε μυοκαρδίτιδα μπορούν να φανούν στο ηχοκαρδιογράφημα διαφορετικού βαθμού προσβολές του καρδιακού μυός και επίσης ανεπάρκεια αριστερής κοιλίας.

Σε περικαρδίτιδα μπορεί να φανεί σε υπερηχογράφημα (αλλά όχι πάντα) περικαρδιακό υγρό.

 

Η διάγνωση μπορεί να γίνει με καρδιακή βιοψία, αλλά σπάνια εφαρμόζεται στην πράξη.

Σε δύσκολες περιπτώσεις η βιοψία μπορεί να βοηθήσει, ώστε να τεθεί με βεβαιότητα η διάγνωση.

 

Θεραπεία

Συμπτωματική.

 

Σε περικαρδίτιδα χορηγούνται ΜΣΑΦ.

 

Σε μυοκαρδίτιδα ο αθλητής χρειάζεται να απέχει από την άθληση για 6 μήνες σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες (περισσότερα σχετικά παρακάτω στην εμβάθυνση) της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας (ESC).

Η επάνοδος στην αθλητική δραστηριότητα επιτρέπεται αρχικά μετά από ομαλοποίηση των ευρημάτων του υπερηχοκαρδιογραφήματος, της δοκιμασίας κόπωσης και του Holter ρυθμού (διάρκειας ≥ ενός 24ώρου).

 

Σε περικαρδίτιδα συστήνεται διακοπή της άθλησης για περίπου 4 εβδομάδες, συχνά με διενέργεια τεστ κοπώσεως και/ή νέο υπερηχοκαρδιογραφικό έλεγχο πριν από την επάνοδο σε πλήρη δραστηριότητα (αφορά ιδιαίτερα τους αθλητές υψηλών επιδόσεων).

 

Εμβάθυνση

Eur Heart J 2005; 26: 1422-45.

 

Φαρμακευτική αγωγή

ΜΣΑΦ.

 
Τελευταία ενημέρωση: Σεπτέμβριος 2019