Ροχαλητό, Υπνική άπνοια, Σύνδρομο αποφρακτικής υπνικής άπνοιας

ICD-10: G47

Σχετικά με το ροχαλητό σε παιδιά βλέπε την αντίστοιχη επικεφαλίδα στο κεφάλαιο των παιδιατρικών νοσημάτων.

 

Ορισμός

Εισπνευστικός και εκπνευστικός ρόγχος, που προκαλείται από μερική απόφραξη των άνω αεροφόρων οδών.

 

Κοινό ροχαλητό:

Πτερυγισμός ιστού, ρόγχος, καμία διακοπή αναπνοής μεγάλης χρονικής διάρκειας.

 

Υπνική άπνοια:

Αποφρακτικής αιτιολογίας διακοπές της αναπνοής 5-50 φορές την ώρα, παύση αναπνοής διάρκειας > 10 δευτερολέπτων, η οποία έχει ως αποτέλεσμα μείωση του κορεσμού οξυγόνου του αίματος τουλάχιστον κατά 4% και επιπλέον εκδήλωση υπνηλίας/κόπωσης κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Τόσο η συχνότητα/διάρκεια των απνοιών, όσο και η ένταση του ροχαλητού παίζουν ρόλο στα συμπτώματα, που εκδηλώνονται.

 

Αιτιολογία

Υπερβολικό βάρος, συχνά η γλώσσα γλιστράει προς τα πίσω σε βαθύ ύπνο, υπερτροφία αμυγδαλών, μεγάλη σταφυλή, επιμήκης (με στενές καμάρες) μαλθακή υπερώα, μακρογλωσσία, μικρο- και οπισθογναθία, κοντός λαιμός, πολύποδες μύτης, υπερτροφία ρινικών κογχών, απόκλιση ρινικού διαφράγματος, ατροφία ρινικού πτερυγίου (ρουθούνι με κοίλανση), αλλεργικό οίδημα βλεννογόνων, υποθυρεοειδισμός, υπέρταση, αλκοόλ, κάπνισμα, ύπνος ανάσκελα, φάρμακα, που επιδρούν στο ΚΝΣ, κυρίως κατασταλτικά και αντιχολινεργικά, αλλά ακόμη και πολλά αντιϋπερτασικά σκευάσματα.

 

Συμπτώματα

Ξηρότητα στοματικής κοιλότητας τα πρωινά, άλγος στην πίσω επιφάνεια του τραχήλου.

Σε άτομα με υπνική άπνοια εκδηλώνεται μετωπιαία κεφαλαλγία, αίσθημα ανεπαρκούς ύπνου, ημερήσια κόπωση διαφορετικού βαθμού, υπνηλία, διαταραχές συγκέντρωσης, δυσανεξία σε ερεθίσματα, υψηλή αρτηριακή πίεση, αυξημένος κίνδυνος για διαβήτη και κατάθλιψη κ.ά.

 

Η υπνική άπνοια αποτελεί παράγοντα κινδύνου τροχαίων ατυχημάτων.

Όσο αφορά τα νεότερα άτομα (< 70 ετών) αποτελεί παράγοντα κινδύνου καρδιαγγειακών νοσημάτων, στα οποία συμπεριλαμβάνεται η υπέρταση, ενώ έχει διαπιστωθεί ότι συνυπάρχει με πρόωρο θάνατο και ΑΕΕ.

 

Διαφορική διάγνωση

Σύνδρομο κεντρικής υπνικής άπνοιας (παρουσιάζεται μεταξύ άλλων μετά από ΑΕΕ, σε άλλες νευρολογικές βλάβες, σε ηλικιωμένους, σε καρδιακή ανεπάρκεια).

 

Διερεύνηση

Ιστορικό (με προσεκτικό έλεγχο σχετικά με πιθανή ημερήσια κόπωση, ροχαλητό, παύσεις αναπνοής, κατασταλτικά φάρμακα, αλκοόλ, κάπνισμα), εργαστηριακός έλεγχος θυρεοειδούς, εξέταση των άνω αεροφόρων οδών (σε άτομα, που ροχαλίζουν διαπιστώνεται συχνά ότι η σταφυλή είναι ερεθισμένη), καρδιά/ πνεύμονες.

Ιστορικό πιθανής ημερήσιας κόπωσης, ροχαλητού, παύσεων αναπνοής πρέπει να αποτελεί αιτία παραπομπής για επιπλέον διερεύνηση κατά πρώτο λόγο με καταγραφή ύπνου/ ενδεχομένως νυκτερινή υποξία.

Στη συνέχεια εξετάζεται το ενδεχόμενο της αναγκαιότητας επιπλέον αντιμετώπισης.

 

Σε οδηγούς φορτηγών, πιλότους, άτομα, που διανύουν μεγάλες αποστάσεις με αυτοκίνητο και οχήματα άλλων κατηγοριών πρέπει να δίνεται προτεραιότητα, όσο αφορά τη διερεύνηση.

 

Αρτηριακή πίεση, γλυκόζη-πλ, λιπίδια (παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακό νόσημα).

 

Θεραπεία

Αποφύγετε τα μυοχαλαρωτικά φάρμακα, όπως βενζοδιαζεπίνες, και, όσο είναι δυνατό, όλα τα φάρμακα με επίδραση στο ΚΝΣ.

Καθόλου αλκοόλ και καθόλου κάπνισμα!

Ελάττωση βάρους σώματος.

Απώλεια μερικών κιλών μπορεί να έχει αξιοσημείωτα αποτελέσματα. Τακτική σωματική άσκηση.

 

Επεμβατικές μέθοδοι:

Αφαίρεση αμυγδαλών και μείωση της μαλθακής υπερώας με νυστέρι, λέιζερ ή θεραπεία με ραδιοσυχνότητες, επεμβάσεις στη μύτη, που αυξάνουν τη διέλευση του αέρα.

Στα παιδιά η αντιμετώπιση συνίσταται σε αδενοειδεκτομή σε συνδυασμό, αν χρειαστεί, με αμυγδαλεκτομή (βλέπε το αντίστοιχο υποκεφάλαιο στο κεφάλαιο των παιδιατρικών νοσημάτων).

Δε συστήνεται χειρουργική θεραπεία σε υπέρβαρους ασθενείς και σήμερα γίνεται όλο και πιο σπάνια.

 

Μη επεμβατικές:

Ακρυλικός νάρθηκας.

Συχνά αποτελεί λύση πρώτης εκλογής, εφόσον δε συνυπάρχει σοβαρή αντένδειξη από το αναπνευστικό.

Το αποτέλεσμα ‘’εν συντομία’’ είναι γενικά ικανοποιητικό, αλλά η αποτελεσματικότητά του φαίνεται να εξασθενεί με την πάροδο του χρόνου.

Παραπομπή σε φυσιολόγο μάσησης/ ορθοδοντικό-οδοντίατρο για έλεγχο.

Επιτυγχάνεται ικανοποιητικό αποτέλεσμα σε άτομα με ενοχλήσεις μέτριου βαθμού.

Συνήθως δεν παρέχεται κανένα όφελος σε πάρα πολύ υπέρβαρα άτομα.

Εξάρτημα διεύρυνσης ρουθουνιών, θεραπεία με CPAP (αναπνοή με αυξημένη πίεση στη διάρκεια της νύχτας).

Η συσκευή CPAP έχει διαπιστωθεί ότι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου και ΑΕΕ, ενώ μειώνει και την αρτηριακή πίεση.

 

Ατομική φροντίδα:

Σπρέι χωρίς συνταγή για καταστολή του ροχαλητού, που διατίθεται χωρίς συνταγή σε φαρμακεία.

 

Φαρμακευτική αγωγή

 

Μομεταζόνη.

 
Τελευταία ενημέρωση: Σεπτέμβριος 2019