Σωματόμορφες διαταραχές – Σωματόμορφη διαταραχή πόνου
Ορισμός
Ένας χρόνιος και μεγάλης διάρκειας πόνος χωρίς ειδική νόσο ούτε ευρήματα από τη φυσική εξέταση, που συνδυάζεται με μείωση λειτουργικότητας και αναπηρία.
Η έναρξη της εικόνας των συμπτωμάτων εκδηλώνεται με πόνο μέσα σε τουλάχιστον μία ανατομική περιοχή και ο βαθμός της έντασής του είναι εκείνος που κινητοποιεί τον ασθενή να αναζητήσει βοήθεια.
Αποτελεί προϋπόθεση το να παίζουν οι ψυχολογικοί παράγοντες ένα σημαντικό ρόλο στην έναρξη του πόνου, το βαθμό έντασης, τη συνέχισή του κτλ.
Τα συμπτώματα του πόνου ή η μείωση της λειτουργικότητας πρέπει να μην είναι προσποιητά και να μην ερμηνεύονται καλύτερα από κάποια άλλη ασθένεια της διάθεσης, αγχώδης διαταραχή ή ψυχωσική νόσο ή δυσπαρεύνια.
Αιτίες
Από την πλευρά της ψυχολογικής ερμηνείας οφείλεται στο ότι τα συναισθήματα (συχνότερα πόνος/άγχος) δεν ερμηνεύονται ως τέτοια ούτε ερμηνεύονται ως πρωτοπαθείς εκδηλώσεις οργάνων.
Συνηθισμένη ερμηνεία και φόβος για τα μηνύματα (πόνου) του σώματος.
Σε ορισμένους πολιτισμούς αποτελεί έναν τρόπο επικοινωνίας, που επιτείνεται ιδιαίτερα από την έλλειψη γλώσσας.
Εκείνο που ισχύει γενικά είναι ότι όλα όσα βιώνουμε αποκτούν μία αντίστοιχη σωματική//φυσιολογική συσχέτιση, σε άλλους περισσότερο και σε άλλους λιγότερο.
Συμπτώματα
Βλέπε στον Ορισμό!
Πόνος ως σύμπτωμα έναρξης σε ασθενή, ο οποίος είναι υπερβολικά αφοσιωμένος στις ενοχλήσεις του, την αναζήτηση περίθαλψης.
Είναι ανήσυχος ότι δεν έγινε η σωστή διάγνωση και όλα αυτά περιορίζουν τη λειτουργικότητά του/της.
Είναι αδύνατο να βρεθεί κάποια πειστική σωματική ερμηνεία.
Ο ασθενής αναζητάει συχνά φροντίδα και τα αποτελέσματα της θεραπείας είτε δεν προσφέρουν αποτέλεσμα είτε προσφέρουν πολύ προσωρινό αποτέλεσμα.
Ο ασθενής δυσκολεύεται να αποδεχτεί οποιαδήποτε άλλη εξήγηση από τη σωματική στα συμπτώματά του και οδηγείται σε ρόλο ασθενή, στον οποίο η κατάσταση καθοδηγεί τη ζωή του ίδιου και του στενού του περιβάλλοντος.
Συνήθως η έναρξη των συμπτωμάτων σχετίζεται με σωματικό ή ψυχικό τραύμα.
Όχι σπάνια παρουσιάζεται ‘’η διαταραχή του ενός ημιμορίου του σώματος’’, δηλαδή επέκταση του πόνου, χωρίς καμία ανατομική συνέχεια συχνά στην πρόσθια πλευρά του σώματος με σαφή διαχωριστική γραμμή.
Διαφορική διάγνωση
Iνομυαλγία, μυοπεριτοναϊκό σύνδρομο, αγχώδης διαταραχή, κατάθλιψη, εκτεταμένος μυϊκός πόνος τάσης λόγω αντίδρασης σε ψυχοκαταπόνηση, ψύχωση, δυσπαρεύνια, προσποίηση, μεγαλοποίηση στην περιγραφή των συμπτωμάτων νόσου.