Κατακράτηση ούρων, Επίσχεση ούρων σε ηλικιωμένους

ICD-10 : R33

Βλέπε επίσης το υποκεφάλαιο Υπερπλασία προστάτη στο κεφάλαιο νοσήματα ουροποιητικού, καθώς και Πρόπτωση στο κεφάλαιο της Γυναικολογίας.

 

Ορισμός

Κατάργηση της ικανότητας κένωσης της ουροδόχου κύστης.

 

Αιτίες

Σε άντρες:

Υπερπλασία προστάτη.

 

Σε γυναίκες:

Ουρηθροκυστεοκήλη.

 

Και στα δύο φύλα:

Οξεία νόσος με ακινησία, θόλωση συνείδησης, στένωση ουρήθρας, διαβητική νευροπάθεια, φάρμακα (ιδιαίτερα με αντιχολινεργική δράση), επίμονη δυσθεράπευτη δυσκοιλιότητα ή άλλη μεταβολή στην κοιλιακή χώρα.

 

Συμπτώματα

Εξαρτώνται από τη χρονική ακολουθία.

Σε ταχεία εξέλιξη νόσησης τα συμπτώματα εκδηλώνονται συχνά ως επιτακτική ούρηση και άλγος στην περιοχή πάνω από την ουροδόχο κύστη.

Τότε προηγείται συνήθως ένα ιστορικό με δυσχέρεια κένωσης της ουροδόχου κύστης, όπου ο ασθενής συνηθίζει να διατηρεί σημαντική ποσότητα υπολείμματος ούρων.

Τα συμπτώματα σε αυτές τις περιπτώσεις μπορεί αρχικά να είναι πολύ αθόρυβα.

 

Μία αιφνίδια ή ανεξήγητη αύξηση της κρεατινίνης-ορού πρέπει πάντοτε να σηματοδοτεί διερεύνηση σχετικά με την ύπαρξη υπολείμματος ούρων.

 

Αντικειμενική εξέταση

Σφαιρικός όγκος στην κάτω κοιλία μπορεί σε ορισμένες περιπτώσεις να εκτείνεται μέχρι το επίπεδο του ομφαλού.

Ακόμη και σημαντική επίσχεση ούρων μπορεί να είναι δυσχερής να αποκαλυφθεί κατά την ψηλάφηση της κοιλίας.

 

Διερεύνηση

Προσεκτικό ιστορικό:

Προηγούμενα προβλήματα στην ούρηση;

Συνήθειες κένωσης εντέρου;

Αίσθημα βάρους στην περιοχή των γεννητικών οργάνων;

Μείωση της αισθητικότητας;

 

Γνωστός διαβήτης; Νέα φάρμακα; Ακινησία;

 

Γυναικολογική ψηλάφηση, ψηλάφηση προστάτη, δακτυλική εξέταση ορθού;

 

Οι ποσότητες του υπολείμματος ούρων μπορούν να μετρηθούν με τεχνική υπερήχων.

Ονομάζεται bladder scanning.

 

Ουρηθροκυστεογραφία σε υποψία στένωσης.

Σε απουσία προηγούμενων ενοχλημάτων ούρησης πρέπει να εξετάζεται το ενδεχόμενο διερεύνησης του στομάχου.

Γλυκόζη-πλ, κρεατινίνη-ορ, στικ ούρων και γενικά η διερεύνηση κατευθύνεται από τα ευρήματα της εξέτασης.

 

Θεραπεία

Στο οξύ στάδιο: Μόνιμος καθετήρας (kateter à demeure). Αν το υπόλειμμα ούρων > 300 ml, ο καθετήρας πρέπει να παραμένει. Όταν το ιστορικό της διαταραχής κένωσης της κύστης είναι σύντομης χρονικής διάρκειας, η κύστη συχνά περιέχει το πολύ μέχρι 1000 ml. Σε ιστορικό μεγαλύτερης χρονικής διάρκειας μπορεί ο όγκος ούρων να είναι αρκετά λίτρα. Σ’ αυτές τις περιπτώσεις πρέπει η κατά διαλείμματα κένωση της κύστης να γίνεται για χρονικό διάστημα μεγαλύτερης διάρκειας, ώστε να δοθεί η δυνατότητα να αποκατασταθεί η λειτουργική ικανότητα της ουροδόχου κύστης.   Θεωρείται κατάλληλη η κένωση κατά 500 ml και στη συνέχεια το κλείσιμο του καθετήρα 30 λεπτά πριν από την επόμενη κένωση. Μετά από αυτό η θεραπεία να είναι αιτιολογική, εφόσον κάτι τέτοιο είναι εφικτό.   Η προσπάθεια αφαίρεσης του καθετήρα μπορεί να επιχειρηθεί μετά από 2-3 εβδομάδες.   Παραπέμψτε σε ουρολόγο ή κατά περίπτωση σε γυναικολόγο για επιπλέον διερεύνηση και θεραπεία.