Δερματικές βλάβες σε αθλητές

Για την ειδική αντιμετώπιση των παρακάτω δερματικών νόσων βλέπε το κεφάλαιο Δερματικά νοσήματα.

Σε τραυματισμούς του δερματικού ιστού, που συμβαίνουν συχνά σε αθλητές, εύκολα μπορούν να βρουν πρόσφορο έδαφος οι λοιμώξεις.

Πληγές και εξιδρωματικά εξανθήματα μπορούν επίσης να σταθούν αιτία μόλυνσης και πρέπει να καλύπτονται κατά τη διεξαγωγή του αθλήματος.

Παρακάτω παρατίθενται ορισμένα παραδείγματα δερματικών λοιμώξεων/δερματικών ενοχλήσεων με σημασία στα αθλήματα:

–    Δερματίτιδα εξ επαφής.

Εμφανίζεται ως εξάνθημα με σαφή περιγραμμένα όρια σε περιοχές (που έρχονται σε επαφή) με εξοπλισμό διάφορων ειδών. Ο αθλητής αντιδρά σε κάποιο αλλεργιογόνο, π.χ. σε προστατευτικά του γονάτου ή του αγκώνα.

Αναπτύσσεται ερύθημα, που μπορεί να επιπλακεί με εξίδρωμα στην αντίστοιχη περιοχή, στην οποία εφαρμόζεται το προστατευτικό. Θεραπεύεται με στεροειδή τοπικά (κρέμα/αλοιφή), καθώς και με αντιισταμινικά από το στόμα, ενώ μερικές φορές ίσως να χρειαστεί χορήγηση στεροειδών από το στόμα, (ίσως να χρειαστεί εξαίρεση σύμφωνα με τους κανονισμούς του ντόπινγκ).

–    Δερματοφυτία των ποδιών, ‘’πόδι του αθλητή’’.

Ίσως η πιο συνηθισμένη δερματική βλάβη στον αθλητισμό.

Όλοι οι αθλητές, των οποίων τα πόδια διατηρούνται κλεισμένα σε υποδήματα στενά, σε ιδρώτα και υγρό περιβάλλον, βρίσκονται σε ζώνη κινδύνου. Οφείλεται σε μυκητίαση, συχνότερα με έναρξη ανάμεσα στα δάκτυλα (ιδιαίτερα κάτω από το τέταρτο δάκτυλο).

Μπορεί να μεταδοθεί στο πόδι, στα πέλματα και επιπλέον να προκληθεί δευτεροπαθής βακτηριδιακή λοίμωξη. Ερυθηματώδης περιοχή με μεγάλη ψηλαφητική ευαισθησία και σαφή όρια σε σχέση με τον περιβάλλοντα ιστό. Αντιμετωπίζεται με αντιμυκητιασικά σκευάσματα με μορφή κρέμας ή αλοιφής. Η καλύτερη πρόληψη επιτυγχάνεται με καλή υγιεινή των ποδιών (αλλαγή καλτσών, διατήρηση των μεσοδακτύλιων διαστημάτων στεγνών, παντόφλες μπάνιου).

–    Εκδορά.

Προκαλείται από τριβή μεταξύ του δέρματος και επιφανειών. Αποτελεί ιδιαίτερα σημαντικό πρόβλημα στους αθλητές, ιδιαίτερα σε αθλήματα κλειστών χώρων, αλλά ακόμη και σε π.χ. γήπεδο ποδοσφαίρου με αμμοχάλικο. Συνήθως εντοπίζεται στην έξω επιφάνεια του γονάτου ή του μηρού (τάκλιν με γλίστρημα). Αντιμετωπίζεται με πλύσιμο με κοινό σαπούνι και νερό. Είναι σημαντικό να απομακρυνθούν ξένα σώματα, όπως άμμος, χόρτα ή χώμα. Η εξωτερική πληγή πρέπει να διατηρείται ανοικτή (κοντό παντελόνι το καλοκαίρι) για επούλωση.

Ίσως χρειαστεί κάλυψη της πληγής κατά τη διάρκεια του αθλήματος και για να αποφευχτεί η συγκόλληση με ρούχα, με π.χ. επίθεμα Duoderm. Σχετικά με δευτεροπαθείς λοιμώξεις στο έλκος βλέπε παραπάνω. Ενδεχομένως αρχικά να διαπιστωθεί διόγκωση των περιοχικών λεμφαδένων (της βουβωνικής χώρας), ακόμη και χωρίς δευτεροπαθή λοίμωξη, η οποία όμως θα υποχωρήσει κατά την επούλωση.

–    Ελκώδεις θηλές των μαστών, ‘’θηλές των δρομέων’’.

Οφείλεται σε τριβή μεταξύ υφάσματος της μπλούζας και θηλής του μαστού, συχνότερα κατά το τρέξιμο. Είναι λιγότερο συνηθισμένο σε γυναίκες εξαιτίας κινητικότητας του μαστού, του μεγέθους του και συνήθως του στηθόδεσμου.

Προλαμβάνεται με χρήση στηθόδεσμου και/ή χρήσης κολλητικού επιδέσμου στις θηλές των μαστών πριν από το αγώνισμα/την προπόνηση. Αντιμετωπίζεται συμπτωματικά με πλύση του έλκους και μαλακτική αλοιφή, μαλακό βαμβακερό μπλουζάκι.

–    Εξωτερική ωτίτιδα, ‘’αυτί του κολυμβητή’’.

Λοίμωξη έξω ακουστικού πόρου, συνήθως σε αθλήματα νερού. Το νερό συμβάλλει με την αλκαλοποίηση του ακουστικού σωλήνα. Τα συμπτώματα είναι κνησμός και ωταλγία. Στην αντικειμενική εξέταση είναι ορατή η φλεγμονή του έξω ακουστικού πόρου, συνήθως με έκκριμα.

Η θεραπεία συνίσταται σε ωτικές σταγόνες συνδυασμού αντιβιοτικού και κορτιζόνης, π.χ. Terracortril + polymyxin B. Πολλές φορές απαιτείται επιπωματισμός του έξω ακουστικού πόρου με ωτικό ταμπόν, ενώ αποτελεσματική και άνετη είναι επίσης η χρήση ενός αμιγούς στεροειδούς σε σωληνάρια εφάπαξ χρήσης, όπως Diproderm.

–    Έρπητας απλός, έρπητας gladiatorum.

Δερματική λοίμωξη, που οφείλεται στον ιό του απλού έρπητα. Συχνά εκδηλώνεται στο άθλημα της πάλης, ομαδοποιημένες φυσαλλίδες σε ερυθρή βάση, που γενικά υποτροπιάζουν. Συμπτώματα, όπως κνησμός, άλγος στη δερματική περιοχή πριν από τη ρήξη της φυσαλλίδας, αντιμετωπίζονται με αντιικά σκευάσματα, όπως ακυκλοβίρη, η χορήγηση των οποίων πρέπει να ξεκινήσει, όσο γίνεται πιο σύντομα μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Οι αθλητές δεν πρέπει να συμμετέχουν στο άθλημα πριν από την ξήρανση των φυσαλλίδων.

–    Θυλακίτιδα, μηχανική ακμή.

Βαθύτερες λοιμώξεις στους αδένες, θυλακίτιδα, όπως σε ακμή. Συχνά εκδηλώνεται σε περιοχές κάτω από αθλητικό εξοπλισμό, π.χ. στις άκρες του κράνους ή στο μαγιό σε κολυμβητές. Φλεγμονή με ερυθρότητα, οίδημα και ευαισθησία κατά την ψηλάφηση της περιοχής. Καταπολεμείται με την αφαίρεση του κράνους και του μαγιό αμέσως μετά τη δραστηριότητα. Θεραπεύεται με αντιβακτηριδιακή κρέμα ή αντιβιοτικά από το στόμα.

–    Μολυσματική τέρμινθος, ‘‘ακροχορδώνες των παλαιστών’’.

Ομαδοποιημένες, μικρές βλατίδες τυπικές με κεντρική καθίζηση. Οφείλεται σε ιό. Εκδηλώνεται σε παλαιστές και κολυμβητές, αλλά μπορεί να μεταδοθεί και σε αθλητικές ομάδες. Θεραπεύεται με κρυοθεραπεία, απόξεση ή κολλητικό επίδεσμο. Η πιο σημαντική ενέργεια είναι η παρεμπόδιση της μετάδοσης.

–    Μυκητίαση της βουβωνικής χώρας είναι συνηθισμένη σε αθλητές και αντιμετωπίζεται με τοπική επάλειψη αντιμυκητιασικών σκευασμάτων.