Έρπητας ζωστήρας

ICD-10: B02

Αιτία

Επανενεργοποίηση του ιού Ανεμοβλογιάς-Ζωστήρα σε κάποιο γάγγλιο σπονδυλικού ή κρανιακού νεύρου.

Η λοίμωξη προϋποθέτει ότι το άτομο είχε περάσει πρωτοπαθή λοίμωξη ανεμοβλογιάς.

Ως εκλυτικός παράγοντας μπορεί να δράσει κάποια νόσος, η οποία αλληλεπιδρά και αποδυναμώνει τη γενική κατάσταση, κάποιος τραυματισμός, το ηλιακό φως, οδοντιατρική πράξη κ.ά.

 

Συμπτώματα

Περιοχική, συχνά επώδυνη νόσος.

Συνήθως εκδηλώνονται πρόδρομα συμπτώματα με τη μορφή τοπικού άλγους, τα οποία μπορεί λανθασμένα να θεωρηθούν ως, π.χ. στηθάγχη, οξεία κοιλία ή νεφρολιθίαση.

Ορισμένες φορές απουσιάζουν εντελώς οι φυσαλίδες και εκδηλώνονται μόνο πόνοι.

Οι πόνοι κατά ένα μέρος είναι συνεχείς και κατά ένα άλλο παροξυσμικοί, στιγμιαίοι.

Οι πόνοι συχνά υποχωρούν στη διάρκεια του πρώτου χρόνου.

Ένα μικρό ποσοστό των ατόμων, που προσβάλλονται, πάσχουν από χρόνιους πόνους, κυρίως οι πιο ηλικιωμένοι.

Υπάρχει κίνδυνος οφθαλμικών βλαβών σε συμμετοχή του ρινοβλεφαρικού νεύρου, η κλινική υποψία μπαίνει σε σχηματισμό φυσαλίδων στην άκρη της μύτης.

 

Αντικειμενική εξέταση

Διαταραχές της αφής, όπως υπεραισθησία, πάνω από τα ανατομικά δερμοτόμια.

Διάσπαρτες/ ομαδοποιημένες γεμάτες από υγρό φυσαλίδες/ φλύκταινες σε ερυθρή βάση.

Μερικές φορές αιμορραγικές φυσαλίδες/ νέκρωση.

 

Διαφορική διάγνωση

Απλός έρπητας (η σωστή διάγνωση επιτυγχάνεται με την απομόνωση του ιού).

Θεραπεία

Ο ανεπίπλεκτος έρπητας ζωστήρας σε ασθενή < 50 ετών δε χρειάζεται αντιική θεραπεία.

Μπορεί να γίνει δοκιμή σκόνης ψευδαργύρου σε υγρή μορφή (δε χρειάζεται συνταγή), αν κριθεί απαραίτητο.

Γενικά χορηγείται αντιική θεραπεία με βαλακυκλοβίρη 500 mg 2x3 για VII ημέρες ή ακυκλοβίρη 0,8x5 για VII ημέρες.

Για τη μεθερπητική νευραλγία χορηγείται αμιτριπτυλίνη αρχικά 10 mg σε βραδινή δόση, η οποία στη συνέχεια αυξάνεται κατά 10 mg την εβδομάδα μέχρι τα όρια ανοχής για εμφάνιση παρενεργειών (ξηροστομία, κόπωση), προτιμότερη η δόση 50-80 mg.

Απαιτούνται τουλάχιστον τρεις εβδομάδες μέχρι την εκδήλωση της επιθυμητής δράσης.

Σε ανέπαφο δέρμα μπορεί να γίνει δοκιμή κρέμας EMLA ή εναλλακτικά κρέμας καψαϊκίνης.

Το όφελος της τραμαδόλης είναι δεδομένο, όμως σε έντονους πόνους εξετάζεται το ενδεχόμενο χορήγησης μορφίνης.

Σε ανεπαρκές αποτέλεσμα γίνεται παραπομπή σε ιατρείο πόνου με ερώτηση στο παραπεμπτικό για αποκλεισμό (του πόνου).

Σε παροξυσμικούς πόνους χορηγείται γκαμπαπεντίνη σε τιτλοποιημένη δόση, αρχικά 300 mg τη νύχτα με τιτλοποίηση σε 300 mg x 3 την πρώτη εβδομάδα.

Τη δεύτερη εβδομάδα σταδιακή αύξηση της δόσης στα 600 mg x 3.

Στην ανάγκη σταδιακή αύξηση σε 800 mg x 3 την τρίτη εβδομάδα.

Εναλλακτική λύση αποτελεί η χορήγηση πρεγκαμπαλίνης, η οποία δε χρειάζεται τιτλοποίηση προς τα πάνω, αφού μπορεί να χορηγηθεί κατευθείαν στη θεραπευτική δόση.

Σε δερματικές επιφάνειες με διατήρηση της ευαισθησίας μπορεί να γίνει δοκιμή TENS.

Υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο, που χορηγείται προληπτικά κατά του έρπητα ζωστήρα (σε άτομα ≥ 50 ετών). Το εμβόλιο αυτό καλύπτεται δωρεάν από τα ασφαλιστικά ταμεία, όταν χορηγείται σε άτομα, στα οποία ενδείκνυται η χορήγησή του, δηλαδή > 60 - 75 ετών.

 

Εμβάθυνση


Περισσότερα σχετικά με τον έρπητα ζωστήρα | 13.10.2018


Φαρμακευτική αγωγή


Αναλγητικά

Αμιτριπτυλίνη.

Γκαμπαπεντίνη.

Καψαϊκίνη.

Λιδοκαϊνη.

Πρεγκαμπαλίνη.

Τραμαδόλη.

Αντιικά σκευάσματα

Ακυκλοβίρη.

Βαλακυκλοβίρη.

Εμβολιασμός-προφύλαξη

Inj.susp. Zostavax.

ΣΗΜΑΝΤΙΚΗ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΗ σχετικά με το εμβόλιο Zostavax:

Το εμβόλιο θα πρέπει να χορηγείται υποδόρια σε ασθενείς με σοβαρή θρομβοπενία ή οποιαδήποτε διαταραχή πηκτικότητας.

Μπορεί να χορηγηθεί συγχρόνως (συγχορήγηση)  με αδρανοποιημένο αντιγριπικό εμβόλιο (όπως το VAXIGRIP Tetra) σε διαφορετικά όμως σημεία του σώματος, π.χ. αν χορηγηθεί το ένα στο δεξιό βραχίονα (δελτοειδή μυ) το δεύτερο θα πρέπει να χορηγηθεί στον αριστερό βραχίονα (δελτοειδή μυ).

Επίσης μπορεί να χορηγηθεί συγχρόνως (συγχορήγηση) με το 23-δύναμο πολυσακχαριδικό εμβόλιο κατά του πνευμονιοκόκκου. Δεν υπάρχουν δεδομένα σχετικά με τη συγχορήγησή του με άλλα εμβόλια.
Τελευταία ενημέρωση: Δεκέμβριος 2020