Ορισμός: Λέγεται και νόσος του κινητικού νευρώνα. Ταχέως εξελισσόμενη νευροεκφυλιστική διαταραχή, που προσβάλλει τους άνω (κεντρικούς) και τους κάτω (περιφερικούς) κινητικούς νευρώνες. Αιτίες: Στο 90-95% των περιπτώσεων η αιτία είναι άγνωστη (σποραδική). Στο υπόλοιπο 5-10% σχετίζεται με οικογενή κληρονομικότητα (οικογενής). Συμπτώματα: Ξεκινάει με μυϊκή αδυναμία/ατροφία των άνω, κάτω άκρων ή/και αδυναμία μυών της περιοχής του […]

Νευρολογική εκτίμηση για το Γενικό γιατρό σε 3 λεπτά (Αγγλικό βίντεο – YouTube)

Βλέπε επίσης το υποκεφάλαιο Σύνδρομο κόπωσης στο παρόν κεφάλαιο.   Ορισμός Κόπωση, για την οποία απουσιάζει ιατρική ερμηνεία και η οποία προκαλεί έκπτωση της λειτουργικότητας διάρκειας τουλάχιστον έξι μηνών. Γενικά χαρακτηρίζεται από τα συμπτώματα, που αναφέρονται παρακάτω.   Επειδή το ΣΧΚ και η ΜΕ περιγράφουν παρόμοιες διαταραχές, έχει γίνει ενοποίησή τους σε μία διάγνωση, ΜΕ/ […]

Ορισμός Φλεβική αιμορραγία κάτω από τη σκληρή μήνιγγα.   Αιτίες Αιμορραγία μετά από κάκωση, κυρίως σε ηλικιωμένους ασθενείς με αντιπηκτική φαρμακευτική αγωγή και σε αλκοολικούς.   Συμπτώματα Μπορεί να παρουσιαστεί κεφαλαλγία, επίπεδο συνείδησης ποικίλου βαθμού, αποπροσανατολισμός, σύγχυση, προβλήματα ομιλίας, ίσως μονόπλευρη αδυναμία, μυϊκές συσπάσεις.   Οξεία: Συνήθως έναρξη συμπτωμάτων μέσα σε τρία 24ωρα μετά από […]

Ορισμός Αιμορραγία κάτω από τη χοριοειδή μήνιγγα του εγκεφάλου.   Αιτίες Ανεύρυσμα, αρτηριοφλεβώδης δυσπλασία, κάκωση, λοίμωξη, αρτηριοσκλήρυνση, όγκος. Ο κίνδυνος είναι μεγαλύτερος σε καπνιστές, αλκοόλ, καρδιαγγειακή νόσο, ΑΣΟ, ΜΣΑΦ, ασενοκουμαρόλη ή άλλη αντιπηκτική φαρμακευτική αγωγή.   Συμπτώματα Κεφαλαλγία πολύ έντονη αιφνίδιας έναρξης (που ερμηνεύεται ως υπαραχνοειδής αιμορραγία μέχρι αποδείξεως του εναντίου), εμετοί, έκπτωση του επιπέδου […]

Ορισμός Αυτόνομες (ακούσιες) κινήσεις (= υπερκινησία).   Αιτίες Ιδιοπαθής τρόμος, χωρίς υποκείμενη αιτία, έναρξη μετά από την ηλικία των 40 ετών, κληρονομικότητα στο 50% των περιπτώσεων.   Φυσιολογικός τρόμος επιταχύνεται σε συναισθήματα, στα οποία συμπεριλαμβάνεται η ψυχοκαταπόνηση, καθώς και το ψύχος. Parkinson (αδρός κυματοειδής ‘’τρόμος της κίνησης κατασκευής δισκίων’’).   Γεροντικός τρόμος (μπορεί να έχει […]

Βλέπε τον αντίστοιχο τίτλο στο κεφάλαιο των Παιδιατρικών νοσημάτων.  

Ορισμός Περίσσεια σεροτονίνης με υπερδραστηριότητα του σεροτονινεργικού συστήματος.   Αιτίες Μπορεί να εκδηλωθεί κατά την έναρξη ή την υπερβολική δόση σεροτονινεργικού φαρμάκου. Διαφορετικά προκαλείται από συγχορήγηση περισσότερων σεροτονινεργικών φαρμάκων. Τα φάρμακα αυτά είναι αντικαταθλιπτικά, όπως SSRI, SNRI, αναστολείς-ΜΑΟ (στους οποίους συμπεριλαμβάνεται το αντιπαρκινσονικό σκεύασμα ρασαγιλίνη και σελεγιλίνη), αλλά ακόμη και διάφορα αντικαταθλιπτικά.   Ο κίνδυνος […]

Ορισμός Πολυνευροπάθεια ονομάζεται ένα σύμπλεγμα συμπτωμάτων, που χαρακτηρίζεται από διαταραχή των κινητικών, αισθητικών και/ή αυτόνομων περιφερικών νεύρων, κατά κανόνα συμμετρικά και αμφοτερόπλευρα.   Αιτία Συνήθως άγνωστη (στο 75% περίπου των περιπτώσεων) παρά τη διερεύνηση. Η παθολογική διαδικασία χαρακτηρίζεται από αξονική εκφύλιση (συνηθέστερα) ή απομυελίνωση. Παρακάτω παρατίθεται μία σειρά από πιθανές αιτίες:   Ασθένειες έλλειψης (Β1 […]

Ορισμός Φλεγμονώδης απομυελινωτική ασθένεια, που προσβάλλει το κεντρικό νευρικό σύστημα.   Αιτίες Χρόνια αυτοάνοση νόσος, άγνωστης αιτιολογίας. Πιθανόν να πρόκειται τόσο για γενικούς παράγοντες του περιβάλλοντος, όσο και γενετικούς.   Εστιακές παθολογικές αλλοιώσεις (πλάκες) με φλεγμονή, απομυελίνωση και γλοίωση του κεντρικού νευρικού συστήματος κυρίως στη λευκή ουσία. Συνήθως σε εύκρατες περιοχές, όπως η Ευρώπη και […]

Βλέπε επίσης και το υποκεφάλαιο ‘’Παροδική αμαύρωση’’ και ‘’Κροταφική αρτηρίτιδα’’ στο κεφάλαιο των οφθαλμικών νοσημάτων.   Σύντομο ΠΙΕ, εξαφανίζεται η όραση, σαν να έχει κατεβεί πτυσσόμενη κουρτίνα. Κατά κανόνα η όραση επανέρχεται μέσα σε δύο λεπτά. Σκεφτείτε στένωση/ πηγή εμβόλου από τα καρωτιδικά αγγεία και την πιθανότητα της κροταφικής αρτηρίτιδας. Επείγουσα παραπομπή σε νευρολογική ή […]

Βλέπε και το υποκεφάλαιο ΑΕΕ στο παρόν κεφάλαιο.   Σύντομη περίληψη της παραγράφου των συμπτωμάτων και της θεραπείας:   * Αιφνίδια εκδήλωση νευρολογικών ελλειμμάτων με υποχώρηση των συμπτωμάτων μέσα σε 24 ώρες.   * Επείγουσα παραπομπή σε νοσοκομείο, ακόμη και μία εβδομάδα μετά από την εξαφάνιση των συμπτωμάτων. Να αποφεύγεται η επίσκεψη στο κέντρο υγείας […]

Ορισμός Περιφερική πάρεση του προσωπικού νεύρου, συνήθως μονόπλευρη. Πάρεση Bell = Άγνωστης αιτίας περιφερική πάρεση προσωπικού.   Αιτίες Ιδιοπαθής μορφή συνηθέστερη (= Πάρεση Bell). Συχνά προηγήθηκε ιογενής λοίμωξη, λοίμωξη από μπορέλια με νευρομπορελίωση (= νόσος Lyme, βλέπε το αντίστοιχο υποκεφάλαιο) στο περίπου 10% των ενηλίκων και στο περίπου 50% των παιδιών με περιφερική πάρεση προσωπικού. […]

Ορισμός Πρωτοπαθείς όγκοι εγκεφάλου καλοήθεις ή κακοήθεις (και οι τύποι είναι το ίδιο συχνοί, περίπου 900 περιστατικά/έτος στη Σουηδία).   Οι δευτεροπαθείς όγκοι – μεταστάσεις προέρχονται συνήθως από κακοήθη μελανώματα, από καρκίνο του μαστού, του πνεύμονα ή του νεφρού.   Οι όγκοι ταξινομούνται ανάλογα με το βαθμό κακοήθειας, τον τύπο των κυττάρων και την εντόπιση. […]

Σύντομη περίληψη των Συμπτωμάτων και της Θεραπείας:   * Ηλικιωμένα άτομα με τρόμο, υποκινησία (μικρά βήματα κ.ά.), δυσκαμψία (μυϊκή ακαμψία).   * L–dopa αρχικά, μετέπειτα συχνά σε συνδυασμό με τα παρακάτω σκευάσματα.   * Ντοπαμινεργικοί αγωνιστές, όταν χρειάζεται, ως προσθήκη στην L-dopa. Μπορεί να αποτελούν το σκεύασμα πρώτης εκλογής για τους νεότερους.   * Αναστολείς […]

Ορισμός Διαγνωστικά κριτήρια στην παράγραφο των συμπτωμάτων.   Αιτίες: Οι πλησιέστεροι μηχανισμοί πίσω από τις ενοχλήσεις είναι ανεπαρκώς γνωστοί. Αισθητικοκινητικές διαταραχές, που εμπλέκονται στο ντοπαμινεργικό σύστημα του ΚΝΣ με πιθανόν μειωμένη ντοπαμινεργική δραστηριότητα εκεί.   Η πρωτοπαθής μορφή κατά κανόνα ξεκινάει στην ηλικία των 30-40 ετών. Οι δευτεροπαθείς λίγο αργότερα. Νέα έρευνα δείχνει μειωμένη μικροκυκλοφορία […]

Μεταδιδόμενες λοιμώξεις, που χρειάζεται να λαμβάνετε υπόψη είναι:   * Babesiosis (ή ανθρώπινη πιροπλάσμωση). Βλέπε τον Καλοκαιρινό πυρετό στο κεφ. των Αναπνευστικών νοσημάτων.   * Borrelia. Το συχνότερο. Βλέπε το υποκεφάλαιο Μπορέλια στο παρόν κεφάλαιο, όπως και το Μεταναστευτικό ερύθημα στο κεφ. των νοσημάτων του Δέρματος.   * Candidatus neoehrlichia mikurensis. Βλέπε τον Καλοκαιρινό πυρετό […]

Αιτίες Οι περισσότερες περιπτώσεις είναι ιδιοπαθείς. Μερικές φορές η ενόχληση προκαλείται από συμπίεση του νεύρου σε αρτηριακή αγγειακή αγκύλη.   Συμπτώματα Επεισόδια ισχυρού πόνου προσώπου διάρκειας από δευτερόλεπτα μέχρι κάποιο λεπτό κυρίως στην περιοχή της άνω και/ή κάτω γνάθου. Κατά κανόνα έναρξη μετά από την ηλικία των 50 ετών. Να αφορά νεότερα άτομα, να σκέφτεστε […]

Αιτίες Αυτοάνοση αιτία. Το ανοσοποιητικό σύστημα προσβάλλει και καταστρέφει μία ειδική κατηγορία νευρικών κυττάρων του υποθαλάμου, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη ρύθμιση του ύπνου, η επακόλουθη καταστροφή τους ακόμη και των κυτταρικών αξόνων. Για την ενεργοποίηση των αυτοάνοσων μηχανισμών απαιτείται κληρονομική προδιάθεση + παράγοντες του περιβάλλοντος, π.χ. κάποιος εμβολιασμός κατά της γρίπης των χοίρων. […]

Ορισμός Ακούσιες/ παροδικές μικρές συσπάσεις ομάδας μυών. Συνήθως γύρω από τους οφθαλμούς, αλλά ακόμη και στον κορμό ή τους μυς των άκρων.   Αιτία Αυτόματη, ακούσια εκφόρτιση του κάτω κινητικού νευρώνα. Συχνά παρουσιάζεται σε κόπωση. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι εντελώς ακίνδυνη κατάσταση και δεν απαιτείται καθόλου διερεύνηση, αν συγχρόνως απουσιάζουν η ατροφία, η μυϊκή αδυναμία […]

Αιτία Μετάδοση του βακτηριδίου της μπορέλια στο νευρικό σύστημα, στο οποίο φτάνει μέσα σε 1-2 εβδομάδες μετά από το τσίμπημα του κρότωνα.   Συμπτώματα Το μεταναστευτικό ερύθημα δεν προηγείται απαραίτητα, πριν να περάσουν κατά κανόνα 1-3 μήνες με κλινικά συμπτώματα (στο περίπου 50% των περιπτώσεων). Εκδήλωση συμπτωμάτων άνοιξη/ καλοκαίρι/ φθινόπωρο.   Δύο κύριοι τύποι: Μηνιγγίτιδα […]

Αιτία Εντοπισμένη μπορελίωση δέρματος σε πρώιμο στάδιο. Πολλαπλασιασμός λεμφοειδών κυττάρων με έναρξη αρκετά γρήγορα μετά από το τσίμπημα του κρότωνα, ίσως πριν από το μεταναστευτικό ερύθημα.   Συμπτώματα Δημιουργία κυανέρυθρου όγκου μεγέθους 1-5 εκατοστών. Το λεμφοκύττωμα εντοπίζεται συχνότερα στο λοβό του αυτιού, τη θηλή του μαστού ή το όσχεο. Τα παιδιά προσβάλλονται συχνότερα.   Διαφορική […]

Αιτία Λοίμωξη από μπορέλια.   Συμπτώματα Μπορούν να εκδηλωθούν τόσο συγχρόνως, όσο και πολλούς μήνες μετά από μεταναστευτικό ερύθημα ή νευρομπορελίωση. Σπάνια επιπλοκή. Αποκλεισμός-AV, περιμυοκαρδίτιδα.   Διερεύνηση Καρδιολογική διερεύνηση διαμέσου καρδιολόγου. Πρέπει να αποκλειστούν άλλες αιτίες. Θετικό αποτέλεσμα ορολογικού ελέγχου.  

Συχνά οφείλεται σε λοίμωξη από μπορέλια. Βλέπε το υποκεφάλαιο πάρεση Bell στο παρόν κεφάλαιο.  

Αιτία Ενδοαρθρική λοίμωξη από μπορέλια με έναρξη περίπου 6 μήνες μετά από την πρωτοπαθή λοίμωξη.   Συμπτώματα Προσβάλλει κυρίως την άρθρωση του γόνατου, επίσης την ποδοκνημική, την πηχεοκαρπική και την άρθρωση του αγκώνα. Μπορεί να προκαλέσει αρθραλγίες/μυαλγίες και επαναλαμβανόμενες αρθρίτιδες, ακόμη και μετά από σχετική θεραπεία με αντιβιοτικά. Συχνά προσβάλλει το άκρο με το τσίμπημα […]

Ορισμός Χρόνια φλεγμονώδης δερματική νόσος εξαιτίας λοίμωξης από μπορέλια.   Αιτία Λοίμωξη από μπορέλια, κατά κανόνα borrelia afzelii.   Συμπτώματα Μονήρεις, κηλιδόμορφες, αργά αναπτυσσόμενες κυανέρυθρες δερματικές βλάβες, κυρίως περιφερικά στην εκτατική επιφάνεια των άκρων, συχνά ακόμη και στην εσωτερική πλευρά του άκρου ποδιού. Προσβάλλει συχνότερα ηλικιωμένες γυναίκες. Συχνά συγχρόνως ενοχλήσεις, όπως αρθραλγίες και/ή μυαλγίες. Η […]

Βλέπε επίσης και το υποκεφάλαιο Χρόνιο μεταναστευτικό ερύθημα στο κεφάλαιο των δερματικών νοσημάτων καθώς και το υποκεφάλαιο Πυρετός από κρότωνα στο κεφάλαιο των νοσημάτων του αναπνευστικού.   Αιτίες Βακτηριδιακή λοίμωξη από σπειροχαίτη της ομάδας Borrelia burgdoferi sensu lato, που μεταφέρεται στον άνθρωπο από τους κρότωνες. Οι πρωτοπαθείς λοιμώξεις συμβαίνουν κυρίως από τον Απρίλιο μέχρι το […]

Σύντομη περίληψη του υποκεφαλαίου:   Μεταναστευτικό ερύθημα: Ερυθρότητα δέρματος με αργή ανάπτυξη, κλινική διάγνωση. Ο ορολογικός έλεγχος δεν προσφέρει τίποτε. Χορηγείται PcV ως φαρμακευτική αγωγή, αν το μέγεθος είναι > 5 εκατοστών.   Νευρομπορελίωση: Επίδραση του ΠΝΣ με διαταραχές της αισθητικότητας (π.χ. πόνο, σαν κέντρισμα, καυστικό, που είναι χειρότερος στη διάρκεια της νύχτας). Αισθητηριακό έλλειμμα, […]

Ορισμός Πόνος, που σχετίζεται με οξεία λοίμωξη από έρπητα ζωστήρα ή παραμονή του πόνου και μετά από την υποχώρηση των φυσαλίδων, μεθερπητικός πόνος.   Αιτίες Λοίμωξη από έρπητα ζωστήρα.   Συμπτώματα Οξύς αλγαισθητικός πόνος. Ο συγκεκριμένος τύπος πόνου μπορεί να εκδηλωθεί ήδη περίπου μία μέρα, προτού εκδηλωθούν οι φυσαλίδες. Ο μεθερπητικός πόνος είναι νευρογενής με […]

Σχετικά με Επείγουσες ενέργειες σε απώλεια συνείδησης βλέπε το υποκεφάλαιο Απώλεια συνείδησης/ Κώμα στο παρόν κεφάλαιο.   Ορισμός Γρήγορο παροδικό επεισόδιο απώλειας συνείδησης, που οφείλεται σε εγκεφαλική υποξία.   Αιτίες Υποτασικό επεισόδιο.   Πνευμονογαστρική συγκοπή (‘’η συνηθισμένη λιποθυμία’’) εκλύεται σε ειδικές καταστάσεις, π.χ. από πόνο και συναισθήματα. Προσβάλλει κυρίως νεαρά άτομα. Μία κατηγορία περιλαμβάνει λιποθυμία […]

Ορισμός Κεφαλαλγία, που εκλύεται/ διατηρείται από φάρμακα. Η υποψία μπαίνει σε ασθενείς, οι οποίοι εξαιτίας του πονοκεφάλου λαμβάνουν επειγόντως φάρμακα, που περιγράφονται παρακάτω ≥ 15 ημέρες (εργοταμίνη, τριπτάνη ή οπιοειδές 10 ημέρες/ μήνα) το μήνα για διάρκεια 3 μηνών ή μεγαλύτερη.   Η τρίτη συχνότερη διάγνωση κεφαλαλγίας της πρωτοβάθμιας περίθαλψης [της Σουηδίας] (μετά από την […]

(= Short Unilateral Neuralgiform Pain with Conjunctival injection and Tearing).   Αιτία Άγνωστη με υπερεκπροσώπηση των αντρών.   Συμπτώματα Συχνά επεισόδια μονόπλευρης περιοφθαλμικής ισχυρής κεφαλαλγίας διάρκειας δευτερολέπτων ως λεπτών. Εκδήλωση αυτόνομων συμπτωμάτων (περικεράτιος ένεση/ αυξημένη δακρυϊκή ροή, ρινική συμφόρηση, εφιδρώσεις μετώπου στην ίδια πλευρά). Συχνότητα μέχρι 200/ 24ωρο. Μπορεί να πυροδοτείται από την αφή, το […]

Αιτία Άγνωστη.   Συμπτώματα Μονόπλευρος πόνος μέτριας ως σοβαρής έντασης μετωπιαία ή μετωποϊνιακά. Αρχικά ο πόνος μπορεί να εκδηλωθεί κατά επεισόδια, τα οποία στη συνέχεια μετατρέπονται σε συνεχή πόνο διάρκειας μηνών (σύμφωνα με τον ορισμό διάρκειας τουλάχιστον 3 μηνών).   Συγχρόνως ένα ή πολλά από τα συμπτώματα (στην ίδια πλευρά, όπως ο πόνος): Περικεράτια ένεση/ […]

Ορισμός Κεφαλαλγία, που εκλύεται από βήχα/ φυσική προσπάθεια/ οργασμό.   Αιτία Πιθανόν οξεία αρτηριακή αύξηση της αρτηριακής πίεσης.   Συμπτώματα Οξείας έναρξης, κατά κανόνα αμφοτερόπλευρη ισχυρή παλλόμενη κεφαλαλγία μετά από τις δραστηριότητες, που έχουν αναφερθεί παραπάνω. Συνήθως υποχωρεί μέσα σε δευτερόλεπτα ως ώρες.   Διαφορική διάγνωση Από υπαραχνοειδή αιμορραγία κ.ά. εγκεφαλικές  βλάβες.   Διερεύνηση Πριν […]

Βλέπε επίσης και το υποκεφάλαιο ‘’Πρωτοπαθής κεφαλαλγία φθινοπώρου, Πρωτοπαθής κεφαλαλγία,  που εκλύεται στην προσπάθεια, Πρωτοπαθής κεφαλαλγία σε σχέση με σεξουαλική δραστηριότητα’’ και της Υπαραχνοειδούς αιμορραγίας στο παρόν κεφάλαιο.   Ορισμός Πολύ γρήγορη έναρξη έντονης κεφαλαλγίας με μέγιστη ένταση μέσα σε 1 λεπτό.   Αιτίες Πριν από την αναζήτησή τους, πρέπει να αποκλειστεί η υπαραχνοειδής αιμορραγία. […]

Αιτία Άγνωστη.   Συμπτώματα Εικόνα συμπτωμάτων παρόμοια με εκείνη της κεφαλαλγίας Horton, αλλά προσβάλλει κυρίως γυναίκες.   Μονόπλευρος ισχυρός πόνος με ένα ή περισσότερα από τα εξής συμπτώματα: Περικεράτια ένεση/ αυξημένη δακρυϊκή ροή, ρινική συμφόρηση και οίδημα βλεφάρων με ή χωρίς βλεφαρόπτωση στην πλευρά του πόνου. Τα επεισόδια διαρκούν από 2-30 λεπτά και μπορούν να […]

Βλέπε το ξεχωριστό υποκεφάλαιο στο παρόν κεφάλαιο.  

Ορισμός Εντυπωσιακά ταχεία έναρξη των συμπτωμάτων, όπως στη χρόνια κεφαλαλγία τάσης, εξέλιξη, που γίνεται χρόνια σε τρία 24ωρα μετά από το πρώτο σύμπτωμα. Μερικές φορές ο ασθενής θυμάται ακριβώς το χρονικό σημείο έναρξης της κεφαλαλγίας. Αποτελεί ασυνήθιστη μορφή κεφαλαλγίας.   Αιτία Άγνωστη. Ανοσολογικός μηχανισμός; Μερικές φορές ξεκινάει μετά από κλινική εικόνα παρόμοια με της γρίπης. […]

Αιτία Μετά από διάσειση, κάκωση whiplash κ.ά.   Συμπτώματα Η κεφαλαλγία συχνά παρουσιάζει την ίδια εικόνα συμπτωμάτων με την κεφαλαλγία τάσης + ζάλη, κόπωση και ναυτία.   Οξεία μετατραυματική κεφαλαλγία εκδηλώνεται σε 14 ημέρες μετά από την κάκωση και υποχωρεί μέσα σε δύο μήνες.   Η χρόνια μετατραυματική κεφαλαλγία χαρακτηρίζεται από συμπτώματα, που επιμένουν μετά […]

Ορισμός Η πιο συνηθισμένη μορφή κεφαλαλγίας από επεισοδιακή κεφαλαλγία μέχρι τη χρόνια κεφαλαλγία με συμπτώματα σύμφωνα με τα παρακάτω και η οποία δεν οφείλεται σε κάκωση ούτε άλλη νόσο.   Ως επεισοδιακή κεφαλαλγία ορίζεται εκείνη με ≤ 15 επεισόδια/ μήνα (λιγότερο από 180 ημέρες/ έτος) με κεφαλαλγία διάρκειας 30 λεπτών ως 7 ημερών κάθε φορά, […]

Ορισμός Πολύ ισχυρός πονοκέφαλος στο μισό ημιμόριο, που μοιάζει με ημικρανία.   Αιτία Άγνωστη. Θεωρίες για κεντρική υποθαλαμική αιτιολογία με διαταραχές τόσο ορμονικές, όσο και κυκλοφορικές. Οι προσβολές μερικές φορές προκαλούνται από νιτρογλυκερίνη και αλκοόλ. Προσβάλλει κυρίως άντρες συχνά με έναρξη μεταξύ της ηλικίας των 20-30 ετών, γνωστή κληρονομικότητα, σε καπνιστές (συνδέεται με) το υπερβολικό […]

Ορισμός Ισχυρή κεφαλαλγία, που εκδηλώνεται με επαναλαμβανόμενες προσβολές, μεταξύ των οποίων μεσολαβούν διαστήματα, κατά τα οποία ο ασθενής είναι ασυμπτωματικός. Οι προσβολές διαρκούν 4-72 ώρες. Η κεφαλαλγία κατά κανόνα είναι σφύζουσα και μονόπλευρη (η οποία, όμως αλλάζει πλευρά μεταξύ των κρίσεων).   Επιδεινώνεται στην προσπάθεια και συχνά συνοδεύεται από συμπτώματα, όπως ναυτία/ ηχο- και/ή φωτοευαισθησία, […]

Ορισμός Οδοντογενής κεφαλαλγία.   Αιτία Ασυμμετρία μασητικών επιφανειών (μάσησης, τρίξιμο – συμπίεση δοντιών, οστεοαρθρίτιδα γναθιαίας άρθρωσης, κατάσταση κροταφογναθιαίας δυσλειτουργίας, διάφοροι τύποι κατάστασης τάσης.   Συμπτώματα Πονοκέφαλος με χαρακτήρα τάσης, κυρίως κροταφικά, μερικές φορές νυκτερινό τρίξιμο δονιτών, δυσχέρεια – δυσκαμψία στο άνοιγμα του στόματος (το φυσιολογικό άνοιγμα είναι 3 δάκτυλα οριζοντίως), ηχηρό ‘’κρακ’’ από την άρθρωση […]

Βλέπε το υποκεφάλαιο Αυχεναλγία, Αυχενοβραχιαλγία και Μυαλγία αυχένα στο κεφάλαιο των Μυοσκελετικών νοσημάτων.   Αιτίες Κεφαλαλγία, που ορίζεται γενικά ως εκλυόμενη από τον αυχένα, π.χ. σπονδύλωση, αυχενική στένωση ή μυϊκός πόνος με αντανάκλαση, που εξαρτάται από μεταξύ άλλων λανθασμένες στάσεις εργασίες, αλλά επίσης και από διάφορες μορφές στρες. Το στρες όρασης εξαιτίας αλλαγής γυαλιών ή […]

Βλέπε επίσης τον Πονοκέφαλο σε παιδιά στο κεφάλαιο των Παιδιατρικών νόσων.   Σύντομη περίληψη των συνηθισμένων συμπτωμάτων στους συχνότερους τύπους πονοκεφάλου στην πράξη:   Πονοκέφαλος, ο οποίος εκδηλώνεται:   – …’’σαν ταινία γύρω από το μέτωπο’’, συνηγορεί για πονοκέφαλο τάσης ή αυχενικής αιτιολογίας,   – μονόπλευρος, σφύζων με επιδείνωση στην προσπάθεια συνηγορεί για πονοκέφαλο ημικρανίας, […]

Ορισμός ‘’Tick Born Encephalitis’’, ιογενής εγκεφαλίτιδα, που μεταδίδεται με κρότωνες.   Αιτίες Λοίμωξη, που μεταδίδεται με κρότωνες (φλαβοϊός).   Συμπτώματα/ Αντικειμενική εξέταση Χρόνος επώασης 1-2 εβδομάδες (έχουν περιγραφεί στη βιβλιογραφία και 2-28 ημέρες).   Ένα ποσοστό (περίπου 25%) αναρρώνουν μετά από μερικές εβδομάδες, άλλοι υποφέρουν από νοητικές λειτουργικές βλάβες για πολλά χρόνια, ορισμένοι προσβάλλονται από […]

Ορισμός Συνήθης αιτία ιλίγγου με ψυχιατρικό υπόβαθρο.   Αιτίες Πρωτοπαθές άγχος (γενικευμένο άγχος, κατάθλιψη, διαταραχή πανικού, αγοραφοβία κ.ά.), δευτεροπαθές άγχος ως μόνιμη εκδήλωση μετά από προηγούμενο αιθουσαίο ίλιγγο. Το 25-50% των ασθενών, που είχαν νοσήσει από αισθουσαία νευρωνίτιδα και δεν ακολούθησαν ενεργητική αποκατάσταση, προσβάλλονται από άγχος και/ή κατάθλιψη και μη ειδικό ίλιγγο, που εκλύεται πιο […]

Βλέπε επίσης και το υποκεφάλαιο Έρπητας ζωστήρας στο κεφάλαιο δερματολογικά νοσήματα και πάρεση Bell, περιφερική πάρεση προσωπικού στο παρόν κεφάλαιο.   Αιτίες Λοίμωξη από έρπητα ζωστήρα με συμμετοχή του αυτιού.   Συμπτώματα Η λοίμωξη μπορεί να συνοδεύεται από περιφερική πάρεση του προσωπικού και να προκαλέσει μείωση ακοής/ εμβοές και ίλιγγο.   Αντικειμενική εξέταση/ Διερεύνηση Δημιουργία […]

Αιμορραγία ή θρόμβωση στο εσωτερικό αυτί. Έντονος ίλιγγος με ταυτόχρονη μείωση της ακοής, νυσταγμός προς την πλευρά του υγιούς αυτιού. Η ενόχληση υποχωρεί μέσα σε περίπου ένα 24ωρο. Επείγουσα παραπομπή σε ΩΡΛ/κή κλινική.  

Ορισμός Νόσος με επαναλαμβανόμενα επεισόδια, που προσβάλλει το εσωτερικό αυτί.   Αιτίες Η ισορροπία του υγρού στο εσωτερικό αυτί διαταράσσεται έτσι, ώστε να αυξάνεται η πίεση, δηλαδή αύξηση της ενδολεμφικής πίεσης. Ψυχοκαταπόνηση και ανησυχία μπορεί να λειτουργήσουν ως εκλυτικά αίτια, αλλά η αιτία πιθανόν είναι κληρονομική.   Συμπτώματα Επαναλαμβανόμενα επεισόδια με τρία βασικά συμπτώματα: Ισχυρός […]

Σε ασθενή με ωτίτιδα και περιστροφικό ίλιγγο υποψιαστείτε πάντα λαβυρινθίτιδα!   Παρουσιάζεται σε επέκταση λοίμωξης στο εσωτερικό αυτί, κατά κανόνα διαμέσου μιάς ωτίτιδας, αλλά μπορεί επίσης και να προκύψει λόγω μηνιγγίτιδας, αυτοάνοσης αντίδρασης ή χολοστεατώματος, οξέα συμπτώματα με μείωση ακοής, ίσως ωταλγία, γενική επίδραση, ίλιγγο, πυρετό, εμετούς.   Ο ασθενής μπορεί να παρουσιάσει νυσταγμό. Καταγράψτε […]

Αιτίες Κρυσταλλικά σωματίδια (ωτοκονίας), οι ωτόλιθοι, οι οποίοι αποκολλώνται από τη θέση τους από τον οπίσθιο ή οριζόντιο (έξω) ημικύκλιο σωλήνα.   Ο ίλιγγος μπορεί επίσης να προκύψει μετά από κάκωση. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται σε ίλιγγο μετά από εγκεφαλική διάσειση.   Όταν ο ασθενής αλλάζει θέση, μετακινούνται και οι αποκολλημένοι ωτόλιθοι και προκαλούν ίλιγγο. Κατά […]

Καλοήθης όγκος, που προκαλεί συμπτώματα βαθμηδόν, καθώς αναπτύσσεται, αργή έναρξη ιλίγγου, μονόπλευρες εμβοες, καθώς και μονόπλευρη μείωση ακοής. Μπορεί να εκδηλωθεί ίλιγγος τόσο περιστροφικός, όσο και με χαρακτήρα αστάθειας. Σε μεγαλύτερους όγκους προκύπτουν παρεγκεφαλιδικά συμπτώματα (διαταραχές ισορροπίας και αταξία) και κίνδυνος συμπίεσης.   Η διερεύνηση διενεργείται διαμέσου ΩΡΛ/κής κλινικής με ΑΤ ή ΜΤ.  

Ορισμός Αιφνίδια (μέσα σε λεπτά) έναρξη ισχυρού συνεχόμενου περιστροφικού ιλίγγου (vertigo) χωρίς μείωση ακοής, εμβοές ούτε νευρολογικά ελλείμματα.   Αιτίες Άγνωστες. Πιθανόν ιός (απλός έρπητας;), ο οποίος προσβάλλει το νεύρο της ισορροπίας (αιθουσαίο νεύρο). Η θεωρία της λοίμωξης αμφισβητείται και χρησιμοποείται όλο και περισσότερο ο όρος ‘’Οξεία αιθουσαία ανεπάρκεια’’, ο οποίος περιγράφει εκείνο που συμβαίνει […]

Ορισμός Περιστροφικός ίλιγγος περιφερικής προέλευσης.   Συμπτώματα/ Αντικειμενική εξέταση Περιστροφικός ίλιγγος με νυσταγμό, κατά κανόνα παθολογική δοκιμασία απότομης στροφής του κεφαλιού. Αυτόματος νυσταγμός οριζόντια, που δεν καταστέλλεται κατά τη σταθεροποίηση του βλέμματος. Παρακάτω παρουσιάζεται ένας τυφλοσούρτης ως βοήθημα για τη διάκριση μεταξύ του ιλίγγου περιφερικού και κεντρικού τύπου. Σε ασθενή > 70 ετών σπάνια πρόκειται […]

Ορισμός Καλοήθης μορφή ιλίγγου στη διάρκεια ταξιδιού.   Αιτίες Aσυμφωνία, όσο αφορά τις πληροφορίες από τα όργανα της όρασης, της ιδοδεκτικότητας και του αιθουσαίου συστήματος.   Συμπτώματα Ναυτία, εμετοί, εφίδρωση κτλ. σε σχέση με ταξίδια με πλοίο, αυτοκίνητο, αεροπλάνο και τρένο.  

Φυσιολογική δοκιμασία θερμικού ερεθισμού συνηγορεί κατά της αιθουσαίας αιτιολογίας. Σε κεντρική αιτιολογία συχνά εκδηλώνεται αιφνίδια νόσηση με κεφαλαλγία και νευρολογικά ελλείμματα. Ο νυσταγμός είναι κάθετος με αλλαγή της κατεύθυνσής του στις αλλαγές της κατεύθυνσης του βλέμματος χωρίς κόπωση και δεν υποχωρεί με τη σταθεροποίηση του βλέμματος. Σε κάθετο, όπως και περιστροφικό νυσταγμό, κατά πρώτο λόγο […]

Βλέπε το υποκεφάλαιο Λιποθυμία/ συγκοπή στο παρόν κεφάλαιο.   Αιτίες Εγκεφαλική υποαιμάτωση από διάφορες αιτίες: Ίλιγγος αγγειοπνευμονογαστρικός, υπόταση/ ορθοστατική υπόταση/ υπέρταση. Αρρυθμίες, όπως Adam-Stokes, σύνδρομο νοσούντος φλεβοκόμβου, βραδυ-/ ταχυαρρυθμίες, κολπική μαρμαρυγή.   Μυοκαρδιοπάθεια, αρτηριοσκλήρυνση, αορτική στένωση, αφυδάτωση. Σε αφυδάτωση σκεφτείτε την ενίσχυση της δράσης των ΑΥΑ/ αναστολέων-ΜΕΑ, οφειλόμενη σε φάρμακα/ υπερβολική δόση αντιϋπερτασικής θεραπευτικής αγωγής. […]

Αιτίες Η διάγνωση χρησιμοποιείται σε ίλιγγο ηλικιωμένων ατόμων. Ο όρος μπορεί να περιλαμβάνει ανεπάρκεια πολλών οργανικών συστημάτων, όπως όρασης, ακοής, ιδιοδεκτικότητας, ισορροπίας, μυϊκής ισχύος – συντονισμού, περιφερικής αιθουσαίας λειτουργίας, υπότασης – ορθοστατικής υπότασης κ.ά.   Συμπτώματα Αίσθημα αστάθειας, συχνά πλάγια βήματα με στοιχεία ταλάντευσης, σπάνια περιστροφικός ίλιγγος, αυξημένες ενοχλήσεις σε ψυχοκαταπόνηση και πολλές αισθητηριακές εντυπώσεις, […]

Συμπτώματα Αίσθημα αστάθειας, αίσθημα λιποθυμίας με αστάθεια.   Αιτίες Γήρανση: Με επιδείνωση της όρασης, του συντονισμού, μειωμένη περιφερική αισθητικότητα και ορθοστατική υπόταση. Βλέπε παρακάτω στον πολυπαραγοντικό ίλιγγο.   Μυϊκοί παράγοντες: Κατάσταση σωματικής έντασης, π.χ. κεφαλαλγία τάσης/ αυχεναλγία.   Ίλιγγος, που οφείλεται στην αυχενική μοίρα, είναι συνηθισμένος, συχνά με ευαισθησία δυσκαμψία στο μυϊκό ιστό του αυχένα. […]

Σύντομη περίληψη των συνηθισμένων μορφών ιλίγγου.   Ίλιγγος, που εκδηλώνεται αιφνίδια. * Ίλιγγος + πόνος/ άλλα νευρολογικά στοιχεία/ πυρετός μπορεί να συνηγορούν για υποκείμενη διεργασία. Ελέγξτε:   * Με τη δοκιμασία απότομης στροφής του κεφαλιού γίνεται διάκριση μεταξύ κεντρικής και περιφερικής αιτιολογίας. Η φυσιολογική δοκιμασία απότομης στροφής του κεφαλιού = συνηγορεί για κεντρική αιτιολογία του […]

Ορισμός Αιμορραγία ανάμεσα στη σκληρή μήνιγγα και το οστό του κρανίου.   Αιτία Κάκωση του κεφαλιού με έλλειμμα κατά κανόνα μηνιγγικών αρτηριών, κυρίως σε παιδιά και νεαρά άτομα.   Συμπτώματα Κεφαλαλγία, εμετός, κόπωση, επιληπτικοί σπαμοί, διάταση κορών οφθαλμών, ενδεχομένως μονόπλευρη παράλυση, απώλεια συνείδησης.   ‘’Κλασική’’ κλινική εικόνα: Κάκωση κεφαλιού με θόλωση διάνοιας/απώλεια συνείδησης, ξυπνάει και […]

Ορισμός Δύο ή περισσότερες επιληπτικές κρίσεις χωρίς πλήρη ανάρρωση ή ΕΠ-κρίση μεγαλύτερης διάρκειας από 30 λεπτά.   Στην πράξη αναφέρεται σε ασθενείς με επιληπτική κρίση διάρκειας > 5 λεπτών ή που δεν είχε ξυπνήσει μεταξύ των κρίσεων, όπως σε επιληπτική κατάσταση.   Όλοι οι τύποι επιληψίας μπορούν να προκαλέσουν επιληπτική κατάσταση.  

Ορισμός Τουλάχιστον δύο απρόκλητες προσβολές ως επακόλουθο ανώμαλων, επαναληπτικών, συγχρονισμένων εκφορτίσεων από τον εγκεφαλικό φλοιό.   Αιτίες Στις περισσότερες περιπτώσεις η αιτία είναι ασαφής (περίπου στο 60-70%), από αγγειοεγκεφαλική νόσο, εγκεφαλικό όγκο, εγκεφαλική λοίμωξη, νευροεκφυλιστική νόσο, επίκτητη βλάβη, τραυματισμό, κληρονομικούς παράγοντες. Παλαιότερα επικρατούσε η διάκριση σε επιληψία ιδιοπαθή ή οφειλόμενη σε δομικούς ή γενετικούς παράγοντες. […]

Ορισμός Οι ημερήσιες ανάγκες πρόσληψης βιταμίνης Β12 κυμαίνονται μεταξύ 3-5 µg. Έλλειψη βιταμίνης Β12 ανεξάρτητα αιτιολογίας και παθογένεσης. Η κακοήθης αναιμία αφορά έλλειψη-Β12 με αναιμία, στην οποία η αιτιολογία της έλλειψης είναι η ανεπαρκής τοιχωματική λειτουργία (έλλειψη ενδογενούς παράγοντα [IF-intrinsic factor]) κατά κανόνα λόγω μίας χρόνιας ατροφικής γαστρίτιδας (βλέπε το υποκεφάλαιο του κεφαλαίου Γαστρεντερικά νοσήματα). […]

Βλέπε και το υποκεφάλαιο ‘’Διάσειση εγκεφάλου και αθλητισμός’’ στο κεφάλαιο της Αθλητιατρικής.   Ορισμός Απώλεια συνείδησης σύντομης διάρκειας και/ή κενό μνήμης αμέσως μετά από κάκωση κρανίου.   Συμπτώματα Απώλεια του μυϊκού τόνου σε κάκωση, που κατά κανόνα ακολουθείται από σύντομη απώλεια της συνείδησης. Μετά από την αφύπνιση μπορεί να προκύψουν γενικά συμπτώματα, όπως ναυτία, έμετος, […]

Ορισμός Ασθένειες σύμφωνα με τα παρακάτω με συμπτώματα, που μοιάζουν με νόσο του Parkinson, η αιτία των οποίων είναι διαφορετική από την έλλειψη ντοπαμινεργικής δραστηριότητας στο μελαινοραβδωτό σύστημα. Σε αυτά τα νοσήματα υπάρχει φτωχή ή καθόλου απόκριση στη θεραπευτική χορήγηση λεβοντόπα.   Αιτίες Πολλαπλή συστηματική ατροφία (MSA, μία χρόνια εκφυλιστική νόσος του μελαινοραβδωτού συστήματος, της […]

Αιτίες Να θυμάστε το ‘’MIDAS’’ (= Meningit, Intox [τοξίκωση], Diabetes, Andningsinsufficiens [αναπνευστική ανεπάρκεια], Stroke).   Επίσης: Υπαραχνοειδής-, επισκληρίδια- ή υποσκληρίδια αιμορραγία, κάκωση κρανίου, επιληπτική κατάσταση [status epilepticus], κώμα μετά από επιληπτική κρίση, εγκεφαλικό απόστημα, όγκος εγκεφάλου, κώμα από μυξοίδημα, υπογλυκαιμία, υπερασβεστιαιμία, υπονατριαιμία, ηπατική ανεπάρκεια, αρρυθμία, εισρόφηση, υπεραερισμός, δηλητηρίαση.   Αντικειμενική εξέταση Σημεία τραυματισμού κρανίου; Σημεία […]

Ορισμός Παλαιότερη έννοια, η οποία τείνει να εγκαταληφθεί, συμπεριλαμβάνεται στον ορισμό του ΑΕΕ. Νευρολογικά συμπτώματα διάρκειας από 24 ώρες μέχρι το μέγιστο τρεις εβδομάδες. Γενικά βλέπε το υποκεφάλαιο ΠΙΕ και ΑΕΕ στο παρόν κεφάλαιο. ‘’Μικρότερο ΑΕΕ’’, αν πρόκειται για διάρκεια μεγαλύτερη από 24 ώρες, αλλά μικρότερη από 1 εβδομάδα.  

Βλέπε και το υποκεφάλαιο ΠΙΕ στο παρόν κεφάλαιο. Σύντομη περίληψη των Συμπτωμάτων και της Θεραπείας: * Αιφνίδια εκδήλωση νευρολογικού ελλείμματος, όπως μπερδεμένος λόγος, αφασία, μονόπλευρη παράλυση προσωπικού/έκπτωση της αισθητικότητας, μειωμένη ισχύς και/ή ευαισθησία στο βραχίονα/την κνήμη, ημιανοψία κτλ., ίσως έντονος ίλιγγος, ενδεχομένως κεφαλαλγία. * Επείγουσα διακομιδή σε νοσοκομείο με μονάδα ΑΕΕ. Να παρακάμπτεται η παραπομπή […]

Αιτίες (Συνήθως μόνο κλινικοί αιτιολογικοί παράγοντες): Νευρολογικές: Νόσος Parkinson, πολυνευροπάθεια (από αλκοόλ, κοιλιοκάκη, έλλειψη-Β12, διαβήτη, έλλειψη-βιταμίνης D κ.ά.), σπονδυλική στένωση (ΠΡΟΣΟΧΗ στο ό,τι η διαταραχή βάδισης σε ασθενή μεγαλύτερο των 50 ετών συχνά οφείλεται σε σπονδυλική στένωση, συχνά χωρίς πόνους), συνέπεια ισχιαλγίας, κατάσταση μετά από ΑΕΕ, εγκεφαλική αιμορραγία, νόσος μικρών εγκεφαλικών αγγείων, υδροκέφαλος, εγκεφαλική αταξία, […]

Ορισμός Λοίμωξη από το βακτήριο Erlichia και αντίστοιχα το ενδοκυτταρικό βακτηρίδιο Rickettsia.   Αιτία Το βακτηρίδιο Erlichia phagocytophila (συνώνυμο του Anaplasma phagocytophilum), μεταδίδεται με δήγμα κρότωνα (τσιμπούρι), μερικές φορές ταυτόχρονα με λοίμωξη από μπορέλια, ενδεχομένως ακόμη και με TBE (κροτωνογενή εγκεφαλίτιδα). Το βακτηρίδιο βρίσκεται οπουδήποτε συναντώνται κρότωνες.   Ενδοκυττάρια βακτηρίδια Rickettsia (’’κηλιδώδης πυρετός [των Βραχωδών […]